English
Ochrona osób małoletnich jest jednym z priorytetowych działań Kościoła. Konkretnym przykładem takich działań jest wypracowanie systemu ochrony nieletnich oraz „Wytyczne” Konferencji Episkopatu Polski, które są bardziej restrykcyjne niż obowiązujące prawo polskie. W każdej diecezji biskupi powołali Delegatów ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży. Od 2013 roku działa też Centrum Ochrony Dziecka, które przeszkoliło dotąd ok. 2 tys. osób. Nad jego pracami czuwa koordynator Konferencji Episkopatu Polski ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży – o. Adam Żak, SJ. „Zero tolerancji dla pedofilii” – takie stanowisko zajmuje cały Kościół w Polsce – tak duchowni, jak i świeccy katolicy.
„Z całą mocą podkreślamy – nie ma żadnej tolerancji dla pedofilii. Takie stanowisko zajmuje cały Kościół w Polsce – tak duchowni, jak i świeccy katolicy”.
9 października 2013 r.
W czerwcu 2009 r. (jeszcze przed okólnikiem z Kongregacji Nauki Wiary) Konferencja Episkopatu Polski przyjęła szczegółowe wytyczne dotyczące postępowania kościelnego w przypadku oskarżeń duchownych o molestowanie osób poniżej 18. roku życia. W dokumencie z 9 października 2013 r. biskupi polscy oświadczyli: „Z całą mocą podkreślamy – nie ma żadnej tolerancji dla pedofilii. Takie stanowisko zajmuje cały Kościół w Polsce – tak duchowni, jak i świeccy katolicy”. Biskupi zaapelowali wówczas o reagowanie na krzywdę dzieci i szeroką prewencję. Przeprosili też za tych duchownych, którzy skrzywdzili dzieci. Prosili o szerokie spojrzenie na problem pedofilii, podkreślając, że ochrony i poczucia bezpieczeństwa potrzebują wszystkie dzieci, we wszystkich środowiskach.
W 2014 r. Konferencja Episkopatu Polski przyjęła „Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia”. Zostały one zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 2015 r. W 2017 roku zostały one zaktualizowane, tak aby odpowiadały ostatnim zmianom w prawie polskim.
3 marca 2017 roku w polskich diecezjach miał miejsce dzień modlitwy i pokuty w intencji ofiar pedofilii. Już wcześniej, w 2014 r. w Krakowie, miała miejsce ogólnopolska liturgia pokutna za grzech pedofilii.
Działania Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w zakresie prewencji nadużyć seksualnych osób duchownych wobec małoletnich oraz pomocy osobom poszkodowanym (2005-2019) – czytaj całość PDF
Dokumenty Stolicy Apostolskiej
marzec 2023
Po prawie czterech latach konsultacji z episkopatami i dykasteriami Kurii Rzymskiej, Franciszek definitywnie promulgował procedury przeciwdziałania zjawisku nadużyć seksualnych w Kościele katolickim. Opublikowana została nowa wersja Motu proprio Vos estis lux mundi, która wchodzi w życie 30 kwietnia i uchyla poprzednią z maja 2019 roku, potwierdza wolę kontynuowania walki z tymi przestępstwami. – 25 marca 2023 – czytaj całość
lipiec 2020
Vademecum dotyczące wybranych kwestii proceduralnych w zakresie postępowania w przypadkach nadużyć seksualnych popełnianych przez duchownych wobec małoletnich – 16 lipca 2020 – czytaj całość
grudzień 2019
Reskrypt Ojca Świętego Franciszka w sprawie wydania Instrukcji O poufności procedur prawnych – 17 grudnia 2019 – czytaj całość
Reskrypt Ojca Świętego Franciszka wprowadzający pewne zmiany do „Normae de gravioribus delictis” – 17 grudnia 2019 –czytaj całość
maj 2019
„Motu Proprio” Papieża Franciszka: Vos estis lux mundi [List apostolski „Motu Proprio” został promulgowany 7 maja 2019 r. i uchylony w związku z wejściem w życie 30 kwietnia 2023 r. nowego, zaktualizowanego „Motu Proprio” – jw.]
luty 2019
Przemówienie Ojca Świętego Franciszka wygłoszone podczas Eucharystii kończącej spotkanie na temat ochrony małoletnich w Kościele – 24 lutego 2019 – czytaj całość
maj 2011
Okólnik do Konferencji Episkopatów w sprawie opracowania „Wytycznych” dotyczących sposobów postępowania w przypadku nadużyć seksualnych popełnionych przez duchownych wobec osób niepełnoletnich – 3 maja 2011 – czytaj całość
Kongregacja Nauki Wiary wystosowała okólnik do wszystkich katolickich konferencji biskupich na świecie w sprawie opracowania szczegółowych wytycznych
List kard. Williama Levady do Konferencji Episkopatów – 3 maja 2011 r. – czytaj całość
maj 2010
Normy motu proprio «SACRAMENTORUM SANCTITATIS TUTELA» wprowadzenie historyczne – tekst zatwierdzony przez Ojca Świętego Benedykta XVI – 21 maja 2010 r. – czytaj całość
Normy materialne «DE GRAVIORIBUS DELICTIS» – 2010 r. – czytaj całość
Dokumenty Konferencji Episkopatu Polski
październik 2019
Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia – Nowelizacja z dnia 8 października 2019 – PDF
marzec 2019
Komunikat z 382. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (pkt 3) – Warszawa, 14 marca 2019 r. – DOCX | PDF
– Biskupi wybrali delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, którym został abp Wojciech Polak, Prymas Polski, przewodniczący Komisji Duchowieństwa KEP.
Wykorzystywanie seksualne osób małoletnich przez niektórych inkardynowanych do diecezji polskich duchownych oraz niektórych profesów wieczystych męskich zgromadzeń zakonnych i stowarzyszeń życia apostolskiego w Polsce – Wyniki Kwerendy – Warszawa 2019 r. – PDF
październik 2018
Stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wykorzystywania seksualnego osób małoletnich przez niektórych duchownych – czytaj całość
wrzesień 2018
Komunikat z 380. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (pkt 3) – Płock, 26 września 2018 r. – DOCX | PDF
czerwiec 2017
„Należy pamiętać o cierpieniu osób, które doświadczyły molestowania seksualnego – ze strony duchownych czy świeckich”
abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
18.02.2017
WYTYCZNE dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia – czytaj cały obowiązujący dokument
czerwiec 2017
KEP znowelizowała Wytyczne dostosowując je do nowelizacji Kodeksu karnego.
październik 2014 r.
WYTYCZNE dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia – czytaj cały dokument
Rada Prawna KEP wprowadziła do Wytycznych uwagi Stolicy Apostolskiej
czerwiec 2014 r.
PREWENCJA nadużyć seksualnych wobec dzieci i młodzieży i osób niepełnosprawnych w pracy duszpasterskiej i wychowawczej Kościoła w Polsce – czytaj cały obowiązujący dokument
październik 2013 r.
„Z całą mocą podkreślamy – nie ma żadnej tolerancji dla pedofilii. Takie stanowisko zajmuje cały Kościół w Polsce – tak duchowni, jak i świeccy katolicy”.
9 października 2013 r.
Biskupi przyjęli trzy aneksy do Wytycznych – czytaj cały tekst
Stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w sprawie ochrony dzieci i młodzieży – czytaj cały tekst
czerwiec 2013 r.
Powołanie koordynatora ds. ochrony dzieci i młodzieży
Delegaci diecezjalni ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
Delegaci zakonni ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
marzec 2012 r.
KEP przyjęła nową wersję Wytycznych
czerwiec 2009 r.
Wewnętrzne wytyczne przyjęte przez KEP
KEP przyjęła szczegółowe wytyczne dotyczące postępowania kościelnego w przypadku oskarżeń duchownych o molestowanie osób poniżej 18. roku życia.
Wypowiedzi Papieża
Przemówienie Papieża Franciszka do członków Papieskiej Komisji ds. Ochrony Nieletnich – 21 września 2017 r. – czytaj całość
Przemówienie Papieża Franciszka Przemówienie podczas spotkania z biskupami przybyłymi na Światowe Spotkanie Rodzin w Filadelfii – 27 września 2015 r. – czytaj całość
Homilia Papieża Franciszka – Msza św. w kaplicy Domu św. Marty z udziałem niektórych ofiar nadużyć seksualnych dokonanych przez księży – 7 lipca 2014 r. – czytaj całość
List pasterski Papieża Benedykta XVI do katolików Irlandii -19 marca 2010 r. – czytaj całość
Inne wypowiedzi
„Należy pamiętać o cierpieniu osób, które doświadczyły molestowania seksualnego – ze strony duchownych czy świeckich”
abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
18.02.2017
Komunikat abp. Stanisława Gądeckiego, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski ws. modlitwy i pokuty w intencji ofiar pedofilii – 3 marca 2017 r. – czytaj całość
Benedykta XVI „Kościół a skandal wykorzystywania seksualnego” – 11 kwietnia 2019 r. – czytaj całość
Centrum Ochrony Dziecka
Działania Centrum Ochrony Dziecka
Centrum Ochrony Dziecka (COD) działa przy Akademii „Ignatianum” w Krakowie od marca 2014 roku. To ośrodek naukowy, a zarazem szkoleniowy w zakresie profilaktyki zagrożeń dzieci przed wykorzystaniem seksualnym. Jego głównym zadaniem jest kształcenie specjalistów, którzy zdobytą wiedzę i doświadczenie przeniosą do własnych środowisk. Instytucją kieruje o. Adam Żak SJ, wyznaczony przez Konferencję Episkopatu Polski w 2013 roku koordynator ds. ochrony dzieci i młodzieży.
Centrum oprócz kształcenia kadry opracowuje programy prewencji nadużyć seksualnych oraz wzory dobrych praktyk. Z jego inicjatywy w czerwcu 2014 roku została zorganizowana pierwsza w Polsce konferencja przedstawiającą specyfikę nadużycia seksualnego wobec nieletnich w Kościele. Konferencja była adresowana do delegatów biskupów i wyższych przełożonych zakonnych, psychologów, pedagogów, formatorek i formatorów, odpowiedzialnych za ruchy katolickie i duszpasterstwa dzieci i młodzieży oraz do innych osób, które w swojej pracy mogą się spotkać z ofiarami i sprawcami. Towarzyszyła jej liturgia pokutna za grzech pedofilii.
Od kilku lat przedstawiciele Centrum Ochrony Dziecka oprócz działalności warsztatowej i szkoleniowej biorą udział m.in. w Ogólnopolskiej Konferencji Pomoc Dzieciom – ofiarom przestępstw. Współpracują też od początku swej działalności z Centrum Ochrony Dzieci działającym obecnie w Rzymie.
21 listopada 2017 roku, wraz z Małopolskim Kuratorem Oświaty, Centrum Ochrony Dziecka organizuje w Krakowie konferencję „Ochrona dziecka przed przemocą”.
Cele COD – rozmowa z ks. Adamem Żakiem, koordynatorem KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
Sprawozdanie z działalności COD za lata 2013-2018
Więcej dokumentów i informacji – Strona internetowa Centrum Ochrony Dziecka
