Sorry, this entry is only available in Polish. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Żywność, którą się wyrzuca, jest żywnością kradzioną ze stołu ubogich – upomina nas papież Franciszek. W duchu papieskiego nauczania Caritas pomaga dzielić się żywnością i zapobiega jej marnowaniu. Służą temu m.in. akcje „Tak. Pomagam!” i „Spiżarnia Caritas”.

Obchodzony 16 października Światowy Dzień Żywności jest okazją, aby przypomnieć o współczesnym paradoksie, którym jest współistnienie takich problemów społecznych jak głód i niedożywienie oraz marnowanie żywności, pociągające za sobą szkody dla środowiska naturalnego. Caritas stara się odpowiadać na te wyzwania organizując redystrybucję żywności, pochodzącej z jednej strony ze zbiórek, z drugiej – od sprzedawców, czyli ze sklepów, które przekazują produkty z krótkim terminem przydatności.

Ofiarni w trudnych czasach

Mimo utrudnień organizacyjnych, związanych z epidemią koronawirusa, w piątek 25 września i w sobotę, 26 września, odbyła się osiemnasta już Zbiórka Żywności Caritas „Tak. Pomagam!”. W akcję zaangażowanych było prawie 6 tys. wolontariuszy, którzy zbierali żywność w 795 sklepach. Czekali na klientów w placówkach sieci Biedronka, Lidl, Carrefour, Kaufland, Lewiatan, Mila, Netto, Tesco, Stokorotka, Społem, Auchan, B1 i w wielu innych sklepach. W koszach Caritas znalazły się m.in.: mleko, mąka, cukier, makaron, ryż, płatki kukurydziane, olej, konserwy mięsne i warzywne, dżemy, majonez, sosy i zupy w proszku, herbata, płatki śniadaniowe, napoje i słodycze dla najmłodszych, a także środki czystości. Zebrano łącznie 92 tys. kg żywności, która trafi do blisko 30 tys. osób potrzebujących, w tym do rodzin wielodzietnych, samotnych rodziców, bezdomnych i chorych oraz do placówek prowadzonych przez Caritas diecezjalne.

– Serdecznie dziękujemy za ofiarność i pomoc organizacyjną wszystkim, którzy zaangażowali się w zbiórkę: darczyńcom, wolontariuszom i kierownikom sklepów. To budujące, że w tak trudnym czasie pandemii tak wielu z nas chce się dzielić z innymi – podkreśla Bartłomiej Kulisz, koordynator akcji.

Żeby nic się nie zmarnowało

Podczas, gdy dziesiątki tysięcy potrzebujących zgłaszają się po pomoc żywnościową, w Polsce marnuje się blisko 9 mln ton żywności rocznie. Blisko połowa tej ilości przypada na gospodarstwa domowe. Najwięcej marnuje się pieczywa, owoców, wędlin i warzyw. Powodem jest najczęściej przegapienie terminu ważności, zła jakość kupionych produktów, bądź po prostu kupowanie zbyt dużych ilości jedzenia.

– Dobrze zaplanowane zakupy i wykorzystane w domu produkty to nie tylko mniej zmarnowanego jedzenia, ale także ochrona zasobów środowiska – zwraca uwagę Magdalena Masiak, koordynator programu Spiżarnia Caritas. – Statystyczny Polak marnuje 247 kg jedzenia każdego roku, ale pamiętajmy, że zmarnowana żywność to także 16,6 mln ton CO₂eq – czyli niemal 5% całkowitej emisji gazów cieplarnianych w Polsce, a także ogromne straty wody zużywanej do produkcji artykułów spożywczych. Każdy z nas może mieć wpływ na ograniczenie tych strat, mądrze planując swoje zakupy i wykorzystując kupione produkty, bądź dzieląc się nimi z potrzebującymi – dodaje.

Spiżarnia Caritas w liczbach

Od 2017 roku Caritas Polska realizuje w partnerstwie z Caritas diecezjalnymi program Spiżarnia Caritas. Ma on na celu zapewnienie osobom najuboższym regularnego dostępu do produktów żywnościowych i przeciwdziałanie marnowaniu żywności poprzez dystrybucję produktów spożywczych z krótkim terminem przydatności. Produkty te są odbierane ze sklepów i przekazywane do placówek Caritas oraz bezpośrednio osobom potrzebującym.

W 2020 roku, do końca września, wolontariusze Caritas odebrali już 3 355 ton żywności. W ubiegłych latach, w ramach Spiżarni Caritas, przekazano potrzebującym: w roku 2017 i 2018 ponad 2 600 ton żywności rocznie, a w roku 2019 ponad 4 000 ton żywności o wartości 50 mln złotych.

W ramach programu 43 Caritas diecezjalne oraz inne organizacje kościelne, jako organizacje pożytku publicznego, podpisały umowy na odbiór żywności z blisko 1300 sklepami różnych sieci handlowych. Odbieramy żywność także z ponad 40 magazynów i hurtowni. W tym roku rozpoczęliśmy ponadto odbiór produktów nieżywnościowych („non-food”).

Warto łączyć siły

Dzięki żywności z programu Spiżarnia Caritas prawie 50 tys. osób regularnie otrzymuje paczki lub posiłki w jadłodajniach Caritas. W organizowanie pomocy żywnościowej w tej formie jest zaangażowanych 500 Parafialnych Zespołów Caritas i ponad 1600 wolontariuszy.

Największym partnerem w programie Spiżarnia Caritas jest sieć sklepów Biedronka, która wspiera Caritas również w innych działaniach. W realizację programu zaangażowały się także: ALDI, Carrefour, Eurocash, Kaufland, LIDL, Nestle, Schiever, Selgros oraz TESCO.

– W tym roku ruszyły pierwsze kampanie edukacyjno-informacyjne sieci handlowych. Ich celem jest budzenie świadomości klientów i wskazywanie konkretnych pomysłów, jak można zapobiegać marnotrawieniu żywności. To dobry kierunek. Aby powstrzymać zjawisko występujące na tak dużą skalę, musimy połączyć wysiłki organizacji, sprzedawców i konsumentów – zaznacza Magdalena Masiak.

Caritas Polska