Instrukcja dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej

01-11-2014

Warszawa, 2014 rok

3113

DOKUMENT (pdf)

Instrukcja dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych
o uzyskaniu osobowości prawnej
przez instytucje kościelne terytorialne i personalne (art. 4 ust. 2 Konkordatu)
oraz powiadamiania o powoływaniu i odwoływaniu osoby sprawującej funkcję
organu osoby prawnej

Art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., stanowi, że Rzeczpospolita Polska uznaje osobowość prawną wszystkich instytucji kościelnych terytorialnych i personalnych, które uzyskały taką osobowość na podstawie przepisów prawa kanonicznego. Władza kościelna dokonuje stosownego powiadomienia kompetentnych organów państwowych.

Część pierwsza

Zasady dotyczące sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucje kościelne terytorialne i personalne

1.  Instytucje kościelne terytorialne i personalne, zwane dalej „instytucjami kościelnymi”, uzyskują osobowość prawną na podstawie przepisów prawa kanonicznego i posiadają ją od dnia wejścia w życie dekretu kompetentnej władzy kościelnej. Władza kościelna powiadamia o tym fakcie ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości  narodowych i etnicznych lub wojewodę, właściwego ze względu na siedzibę instytucji kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym dotyczącym powiadamiania o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną lub powołaniu i odwołaniu osoby pełniącej funkcję organu osoby prawnej, stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji.

2. Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną sporządza się według  wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do niniejszej Instrukcji.

3. Do powiadomienia dołącza się:

a)  uwierzytelnioną   kopię   dekretu   władzy   kościelnej   powołującego   instytucję kościelną;

b) kwestionariusz zawierający podstawowe dane identyfikacyjne instytucji kościelnej.

4.     Dekret władzy kościelnej powołującej instytucję kościelną powinien:

a)  zawierać wszystkie konieczne elementy, z powołaniem się na stosowne przepisy Kodeksu Prawa Kanonicznego lub Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich;

b)  być  podpisany  przez   właściwego   biskupa   diecezjalnego   i   kanclerza  bądź notariusza kurii diecezjalnej albo wyższego przełożonego zakonnego i sekretarza kurii zakonnej oraz opatrzony pieczęcią.

5.  Uwierzytelnienia kopii dekretu należy dokonać odpowiednio w:

a)  Nuncjaturze Apostolskiej,

b)  Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski,

c)  właściwej kurii.

6.  Kwestionariusz zawierający podstawowe dane identyfikacyjne instytucji kościelnej, sporządza się według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do niniejszej Instrukcji.

7.  Powiadomienie dokonane przez Nuncjusza Apostolskiego lub osobę zastępującą go zgodnie z prawem traktuje się jak uwierzytelnienie kopii dekretu.

8. W przypadku utworzenia jednostki organizacyjnej zakonu, który istnieje za granicą, a dotąd  nie  działał  w   Rzeczypospolitej   Polskiej,   należy  zachować  procedurę przewidzianą w art. 13 ust. 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1169, z późn. zm.).

9. W przypadku  gdy  złożone powiadomienie  nie  spełnia wymogów  formalnych, o których mowa w pkt. 2-8 niniejszej Instrukcji, organ państwowy właściwy do jego odbioru zwraca się o jego uzupełnienie.

10. W następstwie powiadomienia właściwy organ państwowy wydaje potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną, według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do niniejszej Instrukcji.

11. Potwierdzenie  odbioru  powiadomienia o  uzyskaniu  osobowości prawnej  przez instytucję kościelną jest dowodem posiadania przez nią osobowości prawnej w prawie państwowym. Potwierdzenie takie wydaje się jednorazowo odpowiedniej władzy kościelnej.

12. Ewentualne przypadki nieuwzględnione w wykazie kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji należy każdorazowo przedstawić Sekretarzowi Generalnemu Konferencji Episkopatu Polski, który wyjaśni sprawę w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych oraz Nuncjuszem Apostolskim w Polsce.

Część druga

Zasady dotyczące sposobu powiadamiania organów państwowych o powołaniu i odwołaniu osoby  sprawującej funkcję organu osoby prawnej oraz o innych zmianach

13.  Zgodnie z art. 13 ust. 4 i art. 14 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, władza kościelna powiadamia ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych albo wojewodę właściwego ze względu na siedzibę instytucji kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji, o:

a)   powołaniu i odwołaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej;

b)  zmianach dotyczących nazwy i siedziby kościelnej osoby prawnej oraz o zmianie jej granic;

c)  połączeniu, podziale i zniesieniu kościelnej osoby prawnej.

14.  W przypadku powiadomień, o których mowa w art. 14 wyżej cytowanej ustawy z dnia 17 maja 1989 r., właściwy organ władzy kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji, przesyła powiadomienie do właściwego organu państwowego dołączając uwierzytelnioną kopię dekretu o powołaniu lub odwołaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej.

15.   Uwierzytelnienia kopii dekretu należy dokonać odpowiednio w:

a)   Nuncjaturze Apostolskiej,

b)   Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski,

c)   właściwej kurii.

16. Powiadomienie dokonane przez Nuncjusza Apostolskiego lub osobę zastępującą go zgodnie z prawem traktuje się jak uwierzytelnienie kopii dekretu.

17. W przypadku gdy  złożone  powiadomienie  nie  spełnia  wymogów  formalnych, o których mowa w pkt. 13-16 niniejszej Instrukcji, organ państwowy właściwy do jego odbioru zwraca się o jego uzupełnienie.

18. Powyższy tryb stosuje się odpowiednio do innych kościelnych osób prawnych, które uzyskały osobowość prawną na mocy rozporządzenia ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych, w trybie art.  10 ustawy z dnia 17 maja 1989 r, o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

19. Zachowuje się dotychczasową praktykę dotyczącą poświadczania, że dana osoba pełni   funkcję   organu    instytucji   kościelnej    posiadającej    osobowość   prawną (np. biskupów diecezjalnych, proboszczów, przełożonych zakonnych itd. – według listy zamieszczonej w art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP). Poświadczenia wystawiane są odpowiednio przez:

a) Nuncjaturę Apostolską,

b) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski,

c) właściwe kurie.

20.  Niniejsza Instrukcja:

a)  zastępuje w  całości Instrukcję dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialne i personalne instytucje kościelne (art. 4 ust. 2 Konkordatu), z dnia 13 marca 2000 r.;

b)  wchodzi w życie z dniem 1 listopada 2014 r.

Abp Stanisław Budzik                                                Min. Radosław Sikorski
Przewodniczący                                                         Przewodniczący
Kościelnej Komisji Konkordatowej                         Rządowej Komisji Konkordatowej
31 VIII 2014                                                              18 IX 2014

Warszawa, 2014 r.

 

Załącznik nr 1

Wykaz kompetencyjny dotyczący powiadamiania o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną lub o powoływaniu i odwoływaniu osoby pełniącej funkcję organu osoby prawnej

 

instytucja kościelna kto powiadamia kogo powiadamia
metropolia Nuncjusz Apostolski1 minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
archidiecezja, diecezja Nuncjusz Apostolski1 minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
ordynariat polowy Nuncjusz Apostolski1 minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
administratura apostolska Nuncjusz Apostolski1 minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
konferencja wyższych przełożonych zakonnych Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
Caritas Polska Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
Papieskie Dzieła Misyjne Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
parafia, parafia personalna biskup diecezjalny wojewoda
kościół rektoralny (rektorat) biskup diecezjalny wojewoda
kapituła biskup diecezjalny wojewoda
zakon2 na prawie papieskim Nuncjusz Apostolski1 minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
zakon2 na prawie diecezjalnym biskup diecezjalny minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
Caritas diecezji biskup diecezjalny minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych

1       lub osoba zastępująca go zgodnie z prawem

2       pod terminem „zakony” należy rozumieć również instytuty świeckie i stowarzyszenia życia  apostolskiego [art. 8 ust.  1 pkt  6  ustawy  z  dnia   17  maja   1989  r.   o   stosunku  Państwa  do  Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1169, z późn. zm.)]

 

prowincja zakonna wyższy przełożony zakonny samodzielnie jeśli ma siedzibę na terytorium RP lub w innym przypadku za pośrednictwem Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
opactwo, klasztor niezależny biskup diecezjalny wojewoda
dom zakonny wyższy przełożony zakonny samodzielnie jeśli ma siedzibę na terytorium RP lub w innym przypadku za pośrednictwem Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski wojewoda
wyższe seminarium duchowne diecezjalne biskup diecezjalny wojewoda
niższe seminarium duchowne diecezjalne biskup diecezjalny wojewoda
wyższe seminarium duchowne zakonne wyższy przełożony zakonny wojewoda
niższe seminarium duchowne zakonne wyższy przełożony zakonny wojewoda
wyższe seminarium duchowne międzydiecezjalne biskup diecezjalny właściwy ze względu na siedzibę seminarium wojewoda
wiceprowincje i inne terytorialne jednostki organizacyjne zakonów wyższy przełożony zakonny samodzielnie jeśli ma siedzibę na terytorium RP lub w innym przypadku za pośrednictwem Sekretariatu KEP minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
inne jednostki organizacyjne Kościoła (art. 10 ustawy z dnia z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej) Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski albo właściwy biskup diecezjalny albo właściwy wyższy przełożony zakonny minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych

 

Załącznik nr 2

Wzór

Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną

/L. dz………………… /

Niniejszym powiadamiam – w trybie art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. – o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialną lub personalną1 instytucję Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej pod nazwą………………………….. z siedzibą w………………………………..

W załączeniu przekazuję uwierzytelnioną kopię dekretu powołującego tę osobę prawną oraz kwestionariusz zawierający jej podstawowe dane identyfikacyjne.

Uprzejmie proszę o urzędowe potwierdzenie odbioru niniejszego powiadomienia,

miejscowość, data

pieczęć, podpis

Należy wybrać właściwe określenie w zależności od charakteru osoby prawnej.

 

Załącznik nr 3

Wzór

Kwestionariusz zawierający podstawowe dane identyfikacyjne instytucji kościelnej

 

nazwa instytucji kościelnej (nazwa kościelnej osoby prawnej):

(pełna nazwa)

 

nazwa skrócona:


(ew. nazwa skrócona)

 

siedziba:

charakter instytucji kościelnej

(miejscowość, wraz z podaniem dokładnego adresu z kodem pocztowym)personalny lub terytorialny (określony jak w powiadomieniu)

reprezentacja instytucji kościelnej

–  nazwa organu/urzędu

–  imię i nazwisko osoby pełniącej funkcję w/w organu.

 

Załącznik nr 4

Wzór

Potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną

Właściwy organ państwowy / znak pisma /

Właściwy organ państwowy1 niniejszym potwierdza odbiór dokonanego przez……………………….. 2,

pismem z dnia ……………….. , l.dz……………………. powiadomienia o uzyskaniu osobowości

prawnej przez terytorialną/personalną3 instytucję Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej

Polskiej   pod   nazwą   ……………………… ,   z siedzibą   w…………………. ,   erygowaną  dekretem

………………………… z dnia………………………. Nr…………………………

Powiadomienie w tej sprawie stanowi dowód posiadania przez  ………………………….. 4 osobowości

prawnej, uznanej przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., który wszedł w życie 25 kwietnia 1998 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318 i 319).

miejscowość, data

pieczęć, podpis

 

1    Należy wybrać właściwy – Minister Administracji i Cyfryzacji (minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych) albo wojewoda właściwy ze względu na siedzibę instytucji kościelnej personalnej lub terytorialnej.

2     Tytuł, imię i nazwisko osoby dokonującej powiadomienia oraz sprawowany przez nią urząd.

3   Należy wybrać właściwy charakter instytucji kościelnej określony jak w powiadomieniu o jej utworzeniu.

4   Należy wpisać nazwę właściwej instytucji kościelnej.