1. Na początku Wielkiego Postu, gdy Ojciec Święty razem ze swoimi najbliższymi współpracownikami odprawia rekolekcje, a cały Kościół trwa na modlitwie rozważając Mękę naszego Pana Jezusa Chrystusa, Episkopat Polski, włączając się w tę modlitwę, podjął refleksję nad najważniejszymi problemami współczesnego Kościoła i rodziny ludzkiej. Nawiązując do przeżywanego Roku Różańca oraz do próśb Ojca Świętego Jana Pawła II, biskupi polscy modlą się w intencji pokoju na świecie, szczególnie na Bliskim i Środkowym Wschodzie. O taką modlitwę proszą wszystkich wiernych w Polsce.
2. Podczas dwudniowych obrad wiele miejsca poświęcono trosce o ubogich. Przemiany zapoczątkowane przełomem 1989 roku, oprócz pozytywnych rezultatów, niosą ze sobą niestety także negatywne skutki. Poszerza się margines biedy, tragicznie wzrasta bezrobocie, narasta poczucie bezsilności i braku perspektyw w środowiskach wiejskich. Państwo powinno stworzyć odpowiednie warunki dla skutecznej ochrony i sprawiedliwego rozwoju polskiego rolnictwa i zabezpieczać je przed nieuczciwą konkurencją.
3. Wspomniane obszary biedy stawiają również przed nami wszystkimi konkretne zadania. Żaden chrześcijanin nie może przechodzić obojętnie obok człowieka będącego w potrzebie, gdyż zobowiązuje go do takiej postawy sam Chrystus. Wszak On powiedział: „...co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25, 40). Biskupi polscy z uznaniem i wdzięcznością odnoszą się do wszystkich inicjatyw podejmowanych przez Caritas Polską, Caritas diecezjalne i różnego rodzaju grupy charytatywne. Dziękują wiernym za szczodrość w niesieniu pomocy ludziom biednym i dotkniętym różnego rodzaju klęskami żywiołowymi. Wyrażają radość, że Kościół w Polsce stać już dzisiaj na niesienie pomocy nie tylko u nas, ale także za granicą. Świadczy to o wprowadzaniu w czyn zasady solidarności i opcji preferencyjnej na rzecz ubogich, czyli szczególnej troski o najuboższych. Powinniśmy nadal iść tą drogą.
4. Biskupi z troską i bólem ustosunkowali się do wytworzonego w Polsce, szczególnie w ostatnim czasie, klimatu życia publicznego. Z mocą podkreślamy, że demokracja, w której nagminnie lekceważone są podstawowe wartości i łamane zasady, nie służy człowiekowi i narodowi. Wiernym przypominamy, że z katolicką moralnością nie można pogodzić żadnej formy korupcji. Wszyscy zaś sprawujący jakąkolwiek władzę, na czele z najwyższymi władzami państwowymi, niech pamiętają, że pierwszym i najważniejszym kryterium prawomocności władzy jest nie tylko demokratyczny wybór, ale także stała i autentyczna troska o dobro wspólne. Przekształcanie Państwa w oligarchiczną grę interesów grup jawnych i tajnych, formalnych i nieformalnych, jest podważeniem praworządności władzy. Cierpi na tym człowiek, cierpi naród. Polska na nowo powinna stać się Państwem prawa.
5. Polska zbliża się do ważnego momentu, jakim będzie referendum akcesyjne do Unii Europejskiej. Już przed rokiem biskupi polscy pisali w swym liście do wiernych: „Podejmujemy wielowiekową tradycję Kościoła, który w przełomowych momentach historii Narodu, kierowany światłem Ewangelii, starał się kształtować umysły i sumienia wiernych oraz wszystkich ludzie dobrej woli, aby dokonywali właściwych wyborów służących dobru i jedności narodów” ( 21 marca, 2002 r.). Biskupi zgromadzeni na Zebraniu Plenarnym zapoznali się z aktualnym stanem przygotowań do integracji i przeprowadzili dyskusję. Episkopat Polski wyraża wdzięczność Ojcu Świętemu za Jego nieustanną troskę o zjednoczenie Wschodu i Zachodu Europy. Popiera także wysiłki Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE) oraz Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE) dotyczące wolności religijnej, tożsamości Kościołów i wspólnot religijnych. Biskupi stwierdzają, że społeczeństwo polskie musi wyrobić sobie właściwą opinię ta temat wejścia Polski w struktury jednoczącej się Europy. Chodzi bowiem o bardzo ważne wydarzenie dla naszej Ojczyzny. Tu chodzi o współpracę 25 państw naszego kontynentu. Tu chodzi również o przyszłość młodego pokolenia. Tu chodzi wreszcie o doświadczenia historyczne Polski, która od ponad tysiąca lat współtworzy dzieje, kulturę i ducha Europy. Każdy jednak Polak musi w tej kwestii wypracować własny, dojrzały pogląd i podjąć osobistą decyzję. Apelujemy do władz i do wszystkich osób odpowiedzialnych za przepływ informacji o pełne ukazywanie wszystkich argumentów, pozytywnych i negatywnych, związanych z akcesją. Deklarację Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, nr 39, dotyczącą moralności publicznej, dołączoną do Traktatu akcesyjnego, Episkopat Polski rozumie jako wolę ochrony życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci, ochrony małżeństwa rozumianego jako trwały związek mężczyzny i kobiety oraz wolę ochrony rodziny, jako podstawowej komórki społecznej. Zawierzając sprawę integracji Polski z Unią Europejską Bożej Opatrzności, Konferencja Episkopatu Polski kontynuuje refleksję nad tym ważnym tematem.
6. Zebranie Plenarne zapoznało się ze stanem przygotowań Ogólnopolskiej Pielgrzymki do Rzymu, która będzie narodowym dziękczynieniem za 25 lat posługi Jana Pawła II — naszego Rodaka — na Stolicy Piotrowej. W niedzielę, 18 maja br., pielgrzymi wezmą udział w kanonizacji dwojga Polaków: błogosławionego Józefa Sebastiana Pelczara i błogosławionej Urszuli Ledóchowskiej. Serdecznie zachęcamy Rodaków, by jak najliczniej wzięli udział w tej ogólnonarodowej modlitwie.
7. Przeżywamy Wielki Post, okres nawracania serc i umysłów, odnowy życia duchowego i moralnego, czas przygotowania na Święta Wielkanocy — Święta zwycięstwa życia nad śmiercią, łaski nad słabością, cnoty nad grzechem. Zwycięstwa tego dokonał nasz Zbawiciel, Bóg — Człowiek, Jezus Chrystus. Dobrze przeżyty Wielki Post powinien przybliżyć każdego wiernego do Chrystusa, jeszcze bardziej go w Niego wszczepić. Temu właśnie mają służyć wszystkie praktyki pokutne: modlitwa, post, jałmużna. Temu mają służyć rekolekcje, misje i dni skupienia organizowane w parafiach. Temu wreszcie ma służyć dobrze przygotowany i przeżyty sakrament pokuty i pojednania. Jest to najlepsza droga naprawy człowieka i naprawy społeczeństwa. Szczerze skorzystajmy z tej szansy.
Na wielkopostny trud nawrócenia i radosne przeżycie Świąt Wielkanocnych udzielamy wszystkim wiernym pasterskiego błogosławieństwa.
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi Zebrani na 321. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, 12 marca 2003 r.