1. Jednoczył ludzkość. Jednoczył Polaków
Siostry i Bracia!
Po raz pierwszy przeżywać będziemy w najbliższą niedzielę Dzień Papieski już bez obecności wśród nas Umiło-wanego Papieża Jana Pawła II w ziemskim wymiarze. Duchowo jest On z nami, jako nasz Orędownik w Domu Ojca. Trwa wielka modlitwa Kościoła o beatyfikację i kanonizację tego, który tak niedawno dzielił nasz ludzki los, ukazując słowem, a przede wszystkim przykładem życia prawdę o Bogu i o człowieku, stworzonym na obraz i podobieństwo Boga. Dzień Papieski jest nie tylko przywołaniem dzieła wielkiego Papieża, ale jest Dniem Kościo-ła, którego misję ukazywał i realizował Jan Paweł II w warunkach naszego czasu.
„Królestwo niebieskie podobne jest do Króla, który wyprawił ucztę weselną swemu synowi” (Mt 22,2) – mówi Chry-stus w dzisiejszej Ewangelii. Na tę ucztę Bóg zaprasza wszystkich, którzy uczestniczą w ludzkiej godności i podej-mują wysiłki, by swe człowieczeństwo przyozdobić w szatę godną człowieka.
Przez ponad 26 ostatnich lat, na różny sposób my Polacy wyrażaliśmy naszą miłość względem osoby Ojca Świę-tego Jana Pawła II. Fakt ten nie dziwił nikogo. W momencie odejścia do Domu Ojca, ludzkość złożyła Mu hołd. Katolicy, chrześcijanie, a także wyznawcy innych religii oraz poszukujący swej drogi do Boga ludzie dobrej woli zdawali sobie sprawę z wielkości tego człowieka. Z Nim modliliśmy się. W Jego słowa wsłuchiwaliśmy się. Razem z Nim poszukiwaliśmy sposobów na rozwiązywanie trudnych problemów ludzi, zwłaszcza najbardziej ubogich. Nie mogliśmy jednak przewidzieć, że w chorobie i w momencie Jego odejścia do wieczności będziemy przy Janie Paw-le II tak blisko. Odnosiło się wtedy wrażenie, że każdy z nas jest na Placu Świętego Piotra, że czuwa przy łóżku cierpiącego Papieża, jako przy kimś najbliższym. W czasie żałoby i pogrzebu byliśmy blisko Niego, a także blisko siebie nawzajem. Te dni uwidoczniły skrywane głęboko, niejednokrotnie dotknięte bolesnymi doświadczeniami, pragnienia żarliwej modlitwy, miłości, jedności, solidarności, dobra i międzyludzkiej życzliwości. Uświadamialiśmy sobie, że wartości te są najgłębszymi potrzebami człowieka, ponad konfliktami, grą interesów, bezwzględnością ekonomii czy wąsko pojętym sukcesem. Trudno powiedzieć, czy kiedyś w historii naród Polski głębiej odczuwał takie zjednoczenie wokół wartości, które głosił i którymi żył wielki Papież. Świadomość bycia chrześcijaninem, a jednocześnie głęboka więź narodu mobilizowały nas we wspólnym hołdzie wobec tego Człowieka.
2. Nowy wymiar Dnia Papieskiego
Drodzy, Siostry i Bracia!
Utożsamiamy się z treścią słów dzisiejszego pierwszego czytania: Oto nasz Bóg, Ten któremu zaufaliśmy (…) cieszmy się i radujmy z Jego zbawienia. (Iz 25,9). Z perspektywy upływającego czasu lepiej widać, jak Bóg trosz-czy się o człowieka, wysłuchuje jego modlitw i nie opuszcza go w ciężkich doświadczeniach. Ten pontyfikat został nam dany przez Bożą Opatrzność na czasy trudne, jako odpowiedź Boga na potrzeby człowieka żyjącego na współczesnych pustyniach świata (por. Benedykt XVI, homilia z 24 kwietnia 2005). Wiele środowisk pragnie upa-miętnić pontyfikat Ojca Świętego – Jana Pawła II. Należy jednak dołożyć starań, aby inicjatywy te miały głęboki sens i długotrwałą wartość. Jednym z najważniejszych dzieł w tym zakresie jest ustanowiony przed pięciu laty przez Konferencję Episkopatu Polski Dzień Papieski, obchodzony zawsze w niedzielę poprzedzającą wybór kardy-nała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. W roku 2001, z tej okazji Jan Paweł II skierował do nas następujące sło-wa: Dziękuję za życzliwość tym, którzy w bliskości kolejnej rocznicy mojego pontyfikatu włączają się w obchody tzw. Dnia Papieskiego. Wierzę, że różnorakie celebracje religijne i wydarzenia artystyczne, jakie odbywają się w tym dniu, przyczynią się do głębszego poznania Ewangelii, nauczania Kościoła i więzi, jakie w całej naszej histo-rii łączą wartości religijne i kulturowe.
Za tydzień, 16 października, w duchu wdzięczności i zobowiązania, z niegasnącą miłością wspomnimy Ojca Świętego Jana Pawła II, przeżywając kolejny, piąty już Dzień Papieski pod hasłem: Jan Paweł II – Orędownik Prawdy. We wszystkich kościołach zgromadzimy się na modlitwę w intencji rychłej beatyfikacji Jana Pawła II. Bę-dziemy dziękować Bogu za dar Jego osoby. Ojciec Święty wielokrotnie prosił nas, byśmy modlili się za Niego w czasie trwania posługi piotrowej oraz po Jego śmierci. Wezwanie to odczytujemy jako nasz moralny obowiązek, któremu w sposób szczególny będziemy chcieli uczynić zadość w przyszłym tygodniu. Dzień Papieski od początku zakładał łączność ze Stolicą Piotrową, dlatego nie może zabraknąć modlitewnej więzi z Ojcem Świętym Benedyk-tem XVI – bezpośrednim następcą Jana Pawła, coraz częściej nazywanego Wielkim. Jest to dla nas tym bardziej naglące, iż Benedykt XVI, już jako biskup i potem kardynał, był jednym z najbliższych Jego współpracowników, a teraz stał się kontynuatorem Jego apostolskich wysiłków. Dał temu wyraz w homilii pogrzebowej oraz w inaugu-racyjnym Słowie Bożym, skierowanym do nas u początku posługi Piotra.
3. Dzień, który łączy nas wszystkich
Mamy nadzieję, że w uroczystości Dnia Papieskiego włączą się zwłaszcza miejscowości zaszczycone niegdyś wizytą apostolską, miasta, od których przyjął On honorowe obywatelstwo, szkoły nazwane Jego imieniem, media, które w ostatnich miesiącach dały szczególnie mocny i wręcz wzruszający wyraz przywiązania do Ojca Świętego i wreszcie wszyscy ludzie dobrej woli. Będziemy przeżywali ten dzień w wielu obszarach: od wymiaru religijno-liturgicznego, poprzez naukowy i kulturalny, aż do konkretnego gestu solidarności z potrzebującymi. Na różne spo-soby będziemy rozważać papieskie nauczanie. Stałe sięganie do tekstów Ojca Świętego jawi się bowiem jako na-gląca potrzeba w polskiej rzeczywistości obecnej doby. Jan Paweł II był orędownikiem prawdy, był jej świadkiem, zwłaszcza tam, gdzie była ona zagrożona, fałszowana czy zapomniana. Jego myśl ogarniała wszystkie aspekty prawdy o Bogu, człowieku i świecie. Przypominał wielokrotnie, że człowiek jest umiłowanym i chcianym dzieckiem Boga, a ostatecznym powołaniem człowieka jest uszczęśliwiające zjednoczenie ze Stwórcą. Wbrew wielu prądom myślowym, Jan Paweł II przekonywał, że człowiek jest drogą Kościoła, Chrystus jedynym jego Odkupicielem, że Bóg jest bogaty w miłosierdzie. (por. KDK nn. 12-22). Opierając się na takich podstawach teologicznych, przecho-dził do ukazywania prawdy, dotyczącej życia doczesnego. Apelował do wszystkich, aby uwierzyli, że sensem życia na ziemi nie jest duch agresji, konkurencji czy wzajemnego zwalczania, ale życie w atmosferze bratersko-siostrzanej, nacechowanej pokojem i przebaczeniem. Każdy ma swoje miejsce, jest potrzebny i odpowiedzialny za innych. Taka koncepcja życia wiary i życia społecznego ma silne podstawy biblijne i jest zakorzeniona w Bogu, a jej fundamentem jest prawda we wszelkich jej wymiarach. Przewodnikiem po drogach poszukiwania prawdy uczy-nimy więc w przyszłym tygodniu Jana Pawła II. Warto zastanowić się już dziś, w jaki sposób każdy z nas mógłby się włączyć w realizację tegorocznego programu Dnia Papieskiego, nade wszystko, by stawać się świadkiem prawdy. W specjalnej encyklice z dnia 6 sierpnia 1993 r. papież pisał: „Blask prawdy jaśnieje we wszystkich dzie-łach Stwórcy, w szczególny zaś sposób w człowieku, stworzonym na obraz i podobieństwo Boga (por. Rdz 1,26): prawda oświeca rozum i kształtuje wolność człowieka, który w ten sposób prowadzony jest ku poznaniu i umiłowa-niu Pana”. (Veritatis splendor, n.1)
4. Troska o zdolną młodzież – to wznoszenie żywego pomnika Janowi Pawłowi II
Drodzy, Siostry i Bracia!
Papieskie nauczanie społeczne stało się inspiracją dla polskich biskupów, a także dla wiernych świeckich przy powołaniu Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia. Wspiera ona zdolną młodzież z małych ośrodków, o dużym bezro-bociu, często zapóźnionych gospodarczo czy kulturowo, chcącą zdobyć gruntowne wykształcenie. Oprócz stypen-diów, wychowawczym celom służą organizowane corocznie obozy. Opieka nad rzeszą 1300 stypendystów ze wszystkich zakątków Polski możliwa jest dzięki ofiarom, składanym przez wiernych w czasie zbiórki, towarzyszącej Dniowi Papieskiemu. Wszystkim, którzy w nadchodzącą niedzielę zechcą wesprzeć to Dzieło ofiarą i modlitwą, z serca dziękujemy: Bóg zapłać.
Warto przypomnieć, że Ojciec Święty wyraził się o tym żywym pomniku, iż jest najbliższy Jego sercu. 9 października 2004 roku usłyszeliśmy z Jego ust słowa: Pozdrawiam Fundację Dzieło Nowego Tysiąclecia i wszystkich, którzy z okazji kolejnej rocznicy pontyfikatu podejmują różnorakie inicjatywy religijne, kulturalne i spo-łeczne. Cieszę się, że wspomnienie dnia, w którym Pan wezwał mnie na Stolicę św. Piotra staje się okazją do mo-dlitwy, do refleksji nad sprawami wiary i nad rzeczywistością Kościoła a także do konkretnych czynów miłosierdzia, szczególnie na rzecz młodzieży, która potrzebuje wsparcia w zdobywaniu wykształcenia na miarę swoich zdolno-ści. Niech ten wysiłek Kościoła w Polsce owocuje pokojem w życiu rodzinnym i społecznym. Natomiast dwa lata wcześniej Ojciec Święty powiedział: Cieszę się, że (…) w tym dniu pozyskiwane są środki na wspieranie uboższej młodzieży przez stypendia naukowe, które pomogą jej lepiej przygotować się do zadań, jakie ją czekają w doro-słym życiu. Rzeczywiście jest to dzieło, które należy wspierać dla dobra całego Narodu. Gratuluję laureatom na-grody Totus. Dzisiaj, po odejściu Jana Pawła do domu Ojca, Dzień Papieski i Fundację traktujemy jako jeden z najważniejszych sposobów realizacji duchowego testamentu Jana Pawła II.
Na czas przygotowywania i przeżywania Dnia Papieskiego w Roku 2005 wszystkim z serca błogosławimy.
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 332. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, 17 czerwca 2005 r.
List Episkopatu Polski należy odczytać z ambon w niedzielę, 9 października br.