Deklaracja Konferencji Episkopatu Polski nt. sentencji Europekiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Sindicatul Păstorul cel bun c. Roumanie (nr 23330/09)

Biskupi polscy wyrażają swoje stanowisko ws. wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z dn. 31 stycznia 2012 r. Dotyczy on określenia mianem pogwałcenia prawa do stowarzyszania się (por. art. 11 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka) odmowy rejestracji w 2008 r. związku zawodowego duchownych i wiernych świeckich Kościoła prawosławnego w Rumunii przez władze sądowe tego kraju. Jako powód sąd podał brak zgody władz rumuńskiego Kościoła prawosławnego na założenie takiego związku.

Biskupi zwracają uwagę na fakt, że wolność religijna jest chroniona przez Europejską Konwencję Praw Człowieka zapewniającą wewnętrzną autonomię Kościołów i wspólnot religijnych. W sposób szczególny odnosi się ona do istniejących relacji pomiędzy duchownymi i ich kościelnymi zwierzchnikami. Istota tych wzajemnych odniesień oparta jest na świadomym i dobrowolnym przyjęciu praw i obowiązków, wynikających z przynależności do danej wspólnoty. Kapłaństwo nie jest zawodem, lecz powołaniem do służby na rzecz człowieka. Kościoły zaś nie są przedsiębiorstwami ani organizacjami użytku publicznego czy stowarzyszeniami świeckimi. Kierują się one własnym prawem, a cel ich działalności przekracza czysto ludzkie wymiary, które nie stoją jednak w sprzeczności z dobrem wspólnym. Wyjątkowy charakter Kościołów i wspólnot religijnych nie może być negowany bądź też arbitralnie zmieniany przez państwo lub przez międzynarodowe instytucje. Europejski Trybunał Praw Człowieka powinien w swoich orzeczeniach szanować i bronić, w imię wolności religijnej, tej delikatnej sfery współżycia społecznego.

Konferencja Episkopatu Polski zwraca uwagę, że w latach 50. i na początku lat 60. XX wieku władze komunistyczne Polski wielokrotnie naruszały zasadę autonomii Państwa i Kościoła. W tym okresie, przy współudziale ówczesnych władz polskich, zarejestrowano ruch tzw. księży postępowych, współdziałający ze stowarzyszeniem katolików świeckich PAX, działającym także poza Kościołem. Biskupi polscy przypominają te fakty, widząc pewną analogię ingerowania struktur europejskich w autonomię Państwa i Kościoła – w tym wypadku na terenie Rumunii.

† Józef Michalik Metropolita Przemyski Przewodniczący KEP

† Stanisław Gądecki Zastępca Przewodniczącego KEP

† Wojciech Polak Sekretarz Generalny KEP