Instrukcja dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej

1.  Instytucje kościelne terytorialne i personalne, zwane dalej „instytucjami kościelnymi", uzyskują osobowość prawną na podstawie przepisów prawa kanonicznego i posiadają ją od dnia wejścia w życie dekretu kompetentnej władzy kościelnej. Władza kościelna powiadamia o tym fakcie ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości  narodowych i etnicznych lub wojewodę, właściwego ze względu na siedzibę instytucji kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym dotyczącym powiadamiania o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną lub powołaniu i odwołaniu osoby pełniącej funkcję organu osoby prawnej, stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji.

2. Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną sporządza się według  wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do niniejszej Instrukcji.

3. Do powiadomienia dołącza się:

a)  uwierzytelnioną   kopię   dekretu   władzy   kościelnej   powołującego   instytucję kościelną;

b) kwestionariusz zawierający podstawowe dane identyfikacyjne instytucji kościelnej.

4.     Dekret władzy kościelnej powołującej instytucję kościelną powinien:

a)  zawierać wszystkie konieczne elementy, z powołaniem się na stosowne przepisy Kodeksu Prawa Kanonicznego lub Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich;

b)  być  podpisany  przez   właściwego   biskupa   diecezjalnego   i   kanclerza  bądź notariusza kurii diecezjalnej albo wyższego przełożonego zakonnego i sekretarza kurii zakonnej oraz opatrzony pieczęcią.

5.  Uwierzytelnienia kopii dekretu należy dokonać odpowiednio w:

a)  Nuncjaturze Apostolskiej,

b)  Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski,

c)  właściwej kurii.

6.  Kwestionariusz zawierający podstawowe dane identyfikacyjne instytucji kościelnej, sporządza się według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do niniejszej Instrukcji.

7.  Powiadomienie dokonane przez Nuncjusza Apostolskiego lub osobę zastępującą go zgodnie z prawem traktuje się jak uwierzytelnienie kopii dekretu.

8. W przypadku utworzenia jednostki organizacyjnej zakonu, który istnieje za granicą, a dotąd  nie  działał  w   Rzeczypospolitej   Polskiej,   należy  zachować  procedurę przewidzianą w art. 13 ust. 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1169, z późn. zm.).

9. W przypadku  gdy  złożone powiadomienie  nie  spełnia wymogów  formalnych, o których mowa w pkt. 2-8 niniejszej Instrukcji, organ państwowy właściwy do jego odbioru zwraca się o jego uzupełnienie.

10. W następstwie powiadomienia właściwy organ państwowy wydaje potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną, według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do niniejszej Instrukcji.

11. Potwierdzenie  odbioru  powiadomienia o  uzyskaniu  osobowości prawnej  przez instytucję kościelną jest dowodem posiadania przez nią osobowości prawnej w prawie państwowym. Potwierdzenie takie wydaje się jednorazowo odpowiedniej władzy kościelnej.

12. Ewentualne przypadki nieuwzględnione w wykazie kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji należy każdorazowo przedstawić Sekretarzowi Generalnemu Konferencji Episkopatu Polski, który wyjaśni sprawę w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych oraz Nuncjuszem Apostolskim w Polsce.

Część druga

Zasady dotyczące sposobu powiadamiania organów państwowych o powołaniu i odwołaniu osoby  sprawującej funkcję organu osoby prawnej oraz o innych zmianach

13.  Zgodnie z art. 13 ust. 4 i art. 14 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, władza kościelna powiadamia ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych albo wojewodę właściwego ze względu na siedzibę instytucji kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji, o:

a)   powołaniu i odwołaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej;

b)  zmianach dotyczących nazwy i siedziby kościelnej osoby prawnej oraz o zmianie jej granic;

c)  połączeniu, podziale i zniesieniu kościelnej osoby prawnej.

14.  W przypadku powiadomień, o których mowa w art. 14 wyżej cytowanej ustawy z dnia 17 maja 1989 r., właściwy organ władzy kościelnej, zgodnie z wykazem kompetencyjnym stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej Instrukcji, przesyła powiadomienie do właściwego organu państwowego dołączając uwierzytelnioną kopię dekretu o powołaniu lub odwołaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej.

15.   Uwierzytelnienia kopii dekretu należy dokonać odpowiednio w:

a)   Nuncjaturze Apostolskiej,

b)   Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski,

c)   właściwej kurii.

16. Powiadomienie dokonane przez Nuncjusza Apostolskiego lub osobę zastępującą go zgodnie z prawem traktuje się jak uwierzytelnienie kopii dekretu.

17. W przypadku gdy  złożone  powiadomienie  nie  spełnia  wymogów  formalnych, o których mowa w pkt. 13-16 niniejszej Instrukcji, organ państwowy właściwy do jego odbioru zwraca się o jego uzupełnienie.

18. Powyższy tryb stosuje się odpowiednio do innych kościelnych osób prawnych, które uzyskały osobowość prawną na mocy rozporządzenia ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych, w trybie art.  10 ustawy z dnia 17 maja 1989 r, o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

19. Zachowuje się dotychczasową praktykę dotyczącą poświadczania, że dana osoba pełni   funkcję   organu    instytucji   kościelnej    posiadającej    osobowość   prawną (np. biskupów diecezjalnych, proboszczów, przełożonych zakonnych itd. - według listy zamieszczonej w art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP). Poświadczenia wystawiane są odpowiednio przez:

a) Nuncjaturę Apostolską,

b) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski,

c) właściwe kurie.

20.  Niniejsza Instrukcja:

a)  zastępuje w  całości Instrukcję dotycząca sposobu powiadamiania organów państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialne i personalne instytucje kościelne (art. 4 ust. 2 Konkordatu), z dnia 13 marca 2000 r.;

b)  wchodzi w życie z dniem 1 listopada 2014 r.

Warszawa, 2014 r.

¹       lub osoba zastępująca go zgodnie z prawem

²       pod terminem „zakony" należy rozumieć również instytuty świeckie i stowarzyszenia życia  apostolskiego [art. 8 ust.  1 pkt  6  ustawy  z  dnia   17  maja   1989  r.   o   stosunku  Państwa  do  Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1169, z późn. zm.)]

/L. dz..................... /

Niniejszym powiadamiam - w trybie art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. - o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialną lub personalną¹ instytucję Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej pod nazwą................................ z siedzibą w......................................

W załączeniu przekazuję uwierzytelnioną kopię dekretu powołującego tę osobę prawną oraz kwestionariusz zawierający jej podstawowe dane identyfikacyjne.

Uprzejmie proszę o urzędowe potwierdzenie odbioru niniejszego powiadomienia,

miejscowość, data

pieczęć, podpis

Należy wybrać właściwe określenie w zależności od charakteru osoby prawnej.

nazwa instytucji kościelnej (nazwa kościelnej osoby prawnej):

(pełna nazwa)  

nazwa skrócona:

(ew. nazwa skrócona)

siedziba:

charakter instytucji kościelnej

(miejscowość, wraz z podaniem dokładnego adresu z kodem pocztowym)personalny lub terytorialny (określony jak w powiadomieniu)

reprezentacja instytucji kościelnej

-  nazwa organu/urzędu

-  imię i nazwisko osoby pełniącej funkcję w/w organu.

Załącznik nr 4

Wzór

Potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną

Właściwy organ państwowy / znak pisma /

Właściwy organ państwowy¹ niniejszym potwierdza odbiór dokonanego przez............................. ²,

pismem z dnia .................... , l.dz......................... powiadomienia o uzyskaniu osobowości

prawnej przez terytorialną/personalną³ instytucję Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej

Polskiej   pod   nazwą   ........................... ,   z siedzibą   w...................... ,   erygowaną  dekretem

.............................. z dnia............................ Nr..............................

Powiadomienie w tej sprawie stanowi dowód posiadania przez  ................................ ⁴ osobowości

prawnej, uznanej przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., który wszedł w życie 25 kwietnia 1998 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318 i 319).

miejscowość, data

pieczęć, podpis

¹    Należy wybrać właściwy - Minister Administracji i Cyfryzacji (minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych) albo wojewoda właściwy ze względu na siedzibę instytucji kościelnej personalnej lub terytorialnej.

²     Tytuł, imię i nazwisko osoby dokonującej powiadomienia oraz sprawowany przez nią urząd.

³   Należy wybrać właściwy charakter instytucji kościelnej określony jak w powiadomieniu o jej utworzeniu.

⁴   Należy wpisać nazwę właściwej instytucji kościelnej.