W homilii przewodniczący Episkopatu Polski podkreślił, że troska o Caritas Polska dotyczy tego samego zagadnienia, co i innych kościelnych instytucji: czy charakteryzują się właściwym duchem postępowania, czy też są jedynie sprawnymi organizacjami. – Nie wystarczy być instytucją sprawnie prowadzoną. Jeśli brakuje prawdziwie ewangelicznego ducha – wszystko zda się na nic – powiedział.
Abp Gądecki przypomniał, że to Chrystus jest pierwowzorem miłości, która nie ogranicza się tylko do ziemskiego poziomu, ale przekracza ludzkie możliwości. Caritas jest zaś trzecim – po nauczaniu i kulcie - filarem działalności Kościoła. – Nie jest to zatem działalność drugorzędna. U początku tych trzech działalności jest Chrystus, a nie żadna idea doskonałej organizacji – dodał.
Dalej tłumaczył, że śmierć Chrystusa wskazuje na najdoskonalszy, a jednocześnie najbardziej radykalny z możliwych sposób ofiarowania się drugiemu człowiekowi. Wspólnota pierwszych chrześcijan dzielących się wszystkim, co posiadali, stanowiła model socjalny Kościoła, który byłby idealny, ale taki stan nie utrzymał się przez wieki. – Ten model nie mógł się utrzymać, bo można rozdawać sprzedając swoje dobra tylko do momentu, gdy już nic nie zostanie – podkreślił przewodniczący KEP.
Ta zasada Kościoła pierwotnego wydaje się komunistyczna – mówił dalej abp Gądecki. Jego zdaniem, trzeba jednak rozróżnić między komunionizmem Kościoła a komunizmem. W pierwszym przypadku rozdaje się to, co do nas należy, w drugim – to, co zostało ukradzione innym ludziom.
Pomimo nieadekwatności modelu pierwotnej wspólnoty chrześcijan, Kościół musi dziś z troską spoglądać tak na potrzebujących, jak i tych, którzy sami nie chcą o siebie zadbać. – Ta troska o bliźniego oznacza, że pragniemy jego dobra pod każdym względem: materialnym, moralnym i duchowym. A dobrem jest to, co chroni i promuje życie, chroni braterstwo i wspólnotę – wyjaśnił abp Gądecki.
Jak dodał, „odpowiedzialność za bliźniego oznacza czynienie dobra drugiemu człowiekowi z nadzieją, że i on kiedyś być może otworzy się na logikę dobra”.
Dalej mówił, że pracownicy takiej instytucji jak Caritas powinni się wystrzegać postawy zatwardziałości wobec drugiego człowieka. – Ta instytucja jest najbardziej narażona na zatwardziałość serca, dlatego że urzędnik zawsze będzie patrzył najpierw na swoje dobro, a potem na dobro drugiego – chyba, że jest uformowany na sposób chrześcijański – zaznaczył przewodniczący KEP.
Abp Gądecki nazwał tę konfliktową postawę „kuszeniem urzędniczym”, podkreślając, że „nigdy nie powinniśmy być niezdolni do miłosierdzia wobec cierpiącego człowieka”. – Nigdy też nie można dać się tak pochłonąć przez nasze własne problemy, że nasze serce stanie się głuche na wołanie człowieka ubogiego – dodał.
To pokora serca i własne doświadczenie cierpienia mogą wzbudzić w człowieku współczucie – zaznaczył abp Gądecki, dodając za Księgą Przysłów: „Sprawiedliwy zajmuje się sprawami ubogich, grzesznik nie ma dla nich zrozumienia”.
Za papieżem Benedyktem XVI abp Gądecki przypomniał, że programem Caritas jest „serce, które widzi, gdzie jest potrzeba i działa konsekwentnie”. Caritas będzie też potrzebna „do końca świata”, gdyż „żadne państwo nie jest w stanie wypełnić potrzeb i zagwarantować, że ubodzy nie będą ubodzy”.
Na zakończenie podziękował kierownictwu i pracownikom Caritas Polska za prowadzenie i koordynowanie wszystkich akcji pomocowych, zarówno ogólnopolskich, jak i dotyczących Caritas diecezjalnych lub parafialnych. – Sprostać potrzebom ludzi zdesperowanych i przygnębionych nie jest sprawą łatwą, ale jest to możliwe, jeśli prawdziwy duch Chrystusa tkwi w tych, którzy wychodzą ku człowiekowi ubogiemu – podsumował abp Stanisław Gądecki.
Caritas Polska jest największą organizacją pozarządową działającą na polu charytatywnym. Została reaktywowana 10 października 1990 roku przez Konferencję Episkopatu Polski. Odwołuje się do tradycji pracy charytatywnej Caritas sprzed 1950 r.
Działa w oparciu o ustawę z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego. Od 2004 r. posiada status organizacji pożytku publicznego. W strukturach Caritas w 44 diecezjach działa ponad 100 tys. wolontariuszy oraz 900 placówek z wykwalifikowaną kadrą świadczącą codzienną pomoc na wszelkich polach ludzkiej biedy i problemów.
KAI/ lk / Warszawa
Zobacz również:
Przewodniczący KEP spotkał się z pracownikami Caritas Polska