15.10.2015 – Kongregacja Generalna (rano)
Modlitwa Przedpołudniowa
Medytacja
Głosy:
Numery w nawiasach odnoszą się do punktów Instrumentum Laboris.
■ Przykład: syn popełnił samobójstwo - nie mógł mieć kościelnego pogrzebu. Z tej racji ojciec odszedł od Kościoła, ale to nie odseparowało go od Boga. Przed swoją śmiercią przebaczył. Kościół musi wsłuchiwać się uważnie w cierpienia rodziny.
■ W Syrii żyje dwa mln chrześcijan. Od 5 lat w tym kraju trwa wojna. Wielu chrześcijan uciekło. Wśród tych, co pozostali następuje degradacja moralności. Jak pomóc syryjskim rodzinom by zostały w kraju? Trzeba tworzyć ośrodki formacyjne (spotkań), uroczyście celebrować jubileusze małżeńskie, kapłani powinni częściej odwiedzać rodziny. Prosimy Europę o pomoc.
■ [126-127] W Malezji obowiązuje zakaz używania imienia Allah. Namawia się małoletnich do przejścia na islam. W tekście Instrumentum laboris słabo została rozpracowana kwestia małżeństw mieszanych. W Malezji kobiety, zawierając małżeństwo mieszane, muszą przechodzić na islam. Po rozpadzie małżeństwa nie mogą powrócić do swojego Kościoła.
■ [74] W życiu małżeńskim i rodzinnym ważne jest dać prymat łasce. Ludzie spowiadają się, wiedzą, że moc pochodzi od Boga nie od nich. Trzeba proponować małżeństwom i rodzinom ideały. Z pomocą łaski Bożej można je zrealizować. Kryzys rodziny ma podstawy w braku wiary. Współpracując z łaską można pokonać trudności i zawsze można odnowić jedność małżeńską.
■ [73-74] Prawdy broni się krzyżem. Męczeństwo nie jest owocem naszego heroizmu. Umiłowanie prawdy pozwoliła Kościołowi w jednym z krajów postkomunistycznych zachować wierność. Trzeba klarowności w naszych pojęciach również o sprawach związanych z małżeństwem i rodziną. Należy jasno mówić o grzechu. Nie ma Kościoła bez ascezy. Nawrócenie jest konieczne. Matce Bożej powierzamy Kościół i rodzinę.
■ W świecie promowana jest kultura śmierci. Droga formacji do małżeństwa powinna zawierać takie elementy, jak katecheza o czystości, katecheza zapobiegająca relatywizmowi. Wychowanie do tego, by iść za Chrystusem a nie za mniemaniem mas oraz uświadomienie, że każde podjęcie życia płciowego poza małżeństwem jest grzechem.
■ [136-137] Podkreślać w przepowiadaniu i formacji piękno płodności małżeńskiej, która jest częścią integralną sakramentu. Akt małżeński realizuje wspólną zażyłość życia. Odpowiedzialne rodzicielstwo to droga życia, a nie ciężar.
■ [126-128] Małżeństwa mieszane zostały umieszczone w tym dokumencie w niewłaściwym kontekście. Należałoby podkreślać aspekty pozytywne takich małżeństw. Małżonków łączy wspólny chrzest. Jest to wprawdzie wspólnota niedoskonała, ale nie trzeba zatrzymywać się na problemach, tylko pogłębiać dialog ekumeniczny w tej materii.
■ [126] W Afryce często zdarza się związek chrześcijanek z muzułmaninem. Istnieje więc podwójny problem: małżeństw mieszanych i poligamii. Małżeństwa żyjące w poligamii chcą przystępować do sakramentów. Czy może to być przywilej dla neofitów?
■ [120-125] W Ameryce Łacińskiej często kobiety dbają aby w rodzinie zachowała się wiara. Kościół powinien być szczerze otwarty na towarzyszenie rodzinie. Nie łatwo jest towarzyszyć rozwiedzionym. Trzeba to czynić zawsze zgodnie z prawdą Ewangelii.
■ [122-123] Jest praktyka, że osoba rozwiedziona, żyjąca w powtórnym związku cywilnym, w czasie rozdzielania Komunii Świętej podchodzi ze skrzyżowanymi rękoma, aby otrzymać błogosławieństwo. Zgłaszana jest propozycja, aby mogli oni wejść na drogę skruchy, aby przygotować ich do nawrócenia.
■ Potrzebna jest „nowa kultura ewangelizacji”. Głosić Chrystusa, ukazywać świadków piękna rodziny, formować kapłanów zdolnych do służby małżeństwu i rodzinie. Tylko rodziny zewangelizowane mogą ewangelizować inne rodziny.
■ Droga pokutna (cammino di penitenza) musi być drogą nawrócenia. Nie można pozostawić osądowi poszczególnych biskupów ostatecznego celu tej drogi. Nie można uznać, że ktoś przebył drogę penitencjarną, gdy istnieje ważny wiązek sakramentalny a równocześnie żyje on modo uxoris [jak małżonkowie] z inną osobą.
■ Wśród uczestników synodu jasno widać różne grupy. Jedni bronią rozwiedzionych, żyjących w kolejnych związkach cywilnych. Inni domagają się, aby synod wypowiadał się w sposób jednoznaczny oraz podkreślają, że małżeństwo sakramentalne jest nierozerwalne. To my sami sprowadziliśmy kryzys.
■ [42-43] Adamowi powierzono troskę o raj. Ekologia, ekonomia, dobro wspólne – to tematy związane z rodziną. Należałoby podkreślić rolę ekologii dla rodziny: trudno być rodziną bez domu, w rodzinie dzieci uczą się kim są, w rodzinie uczymy się używać rzeczy, uczymy się odpowiedzialności.
■ [123] Za nasze decyzje poniesiemy odpowiedzialność przed Bogiem. Trzeba doceniać wiarę prostych ludzi, która wyrasta z wiary przodków. Z tej wiary my możemy się wiele nauczyć, oni czekają na nasze wsparcie. W podejściu do małżeństwa i rodziny trzeba zachować styl Jezusa. Rysują się dwie formy drogi pokuty. Pierwsza jest znana. Druga musi być bardziej doprecyzowana. Pogłębić zagadnienie komunii duchowej.
■ Podany jest przykład kuzyna: żona go porzuciła, dziecko upośledzone. 30 lat żyje w drugim związku cywilnym. Żyją we wzajemnej wierności. Czy mają się rozejść? Na czym miałoby polegać ich nawrócenie?
■ W Kolumbii rozwijają się małe grupy, złożone z kilku rodzin, które żyją we wspólnotach. Niepokoi nas agresja sędziów, którzy próbują redefiniować małżeństwo. Nasze wspólnoty parafialne powinny być otwarte także na związki cywilne, które mogą dojrzeć do sakramentu małżeństwa.
■ [88] Planując formację kapłanów, należy pamiętać, że powołani pochodzą z różnych rodzin. Tymczasem w normalnej rodzinie przyszły kapłan uczy się relacji międzyosobowych. Niestety, niektórzy kandydaci pochodzą z rodzin, w których relacje są niedojrzałe.
■ [109, 103] Konieczne jest towarzyszenie małżeństwom i rodzinom. Ważny jest uśmiech, zaangażowanie biskupów, programy formacyjne. Trzeba częściej odwiedzać rodziny i mieć serce, które potrafi słuchać i wspierać, któremu można zaufać. Ważna jest ewangelizacja w kluczu: rodziny dla rodzin.
■ [78] Trzeba odnowić język przepowiadania. Młodzi są nadzieją rodziny. Światowe Dni Młodzieży pokazują ich wewnętrzną zdolność do miłości. Młodzi muszą słyszeć język miłości, a słyszą język komercyjny. Trzeba budować cywilizację miłości, ukazywać teologię ciała, głosić orędzie miłości, Jeśli stracimy młodych – stracimy przyszłe rodziny.
■ [84] W katechezie mało się mówi o małżeństwie jako sakramencie, czyli rzeczywistym znaku miłości Chrystusa do Kościoła. Potrzeba poważnego przygotowania do małżeństwa. W trakcie zawierania małżeństwa narzeczeni mają niską świadomość sakramentalności małżeństwa, a pasterze mało ją podkreślają i tłumaczą.
■ [84-86] Nieraz przygotowujemy ludzi do ślubu a nie do małżeństwa. W ramach przygotowanie należy zadbać (umożliwić narzeczonym) pogłębienie wzajemnych więzi. Oni często nie znają siebie w wystarczającym stopniu. Ta nieznajomość potem rujnuje ich związek.
■ Kto ma być adresatem tego dokumentu? Mamy okazję dać poznać nauczanie Kościoła. Uczyńmy to językiem jasnym i zrozumiałym. Trzeba jednoznacznych wypowiedzi na temat związków jednopłciowych.
■ Pamiętajmy, że pobożność maryjna otwiera drogę do zamkniętych serc. Maryja jest Matką Kościoła ewangelizującego. Kościół musi zadbać o drogi współpracy z Maryją. Nowa ewangelizacja z Maryją będzie pewniejsza. To jest głos Ludu Bożego.
■ [69] Prawda w miłości. Musi być jasność w nauczaniu. Nikt nie podważa nauczania Kościoła. Nie może być podwójnego prawa (jedno doktrynalne, a drugie pastoralne). Stosować doktrynę w praktyce pomaga cnota mądrości i rozeznanie duchowe – św. Ignacy przekazał reguły rozeznawania; otrzymaliśmy ducha mądrości duchowej.
■ Trzeba przygotować do posługi w sądach. Nowe reguły domagają się większej kompetencji. Zadbać, aby pracujący w sądach kościelnych posiadali tytuł akademicki oraz doświadczenie. Konieczne też jest doświadczenie ludzkie, znajomość ludzi. Muszą też posiadać odpowiedni wiek.
■ [138] W Szkocji bardzo dobrze działała katolicka agencja adopcyjna. Gdy prawo państwowe zaczęło wymuszać przekazywanie dzieci parom jednopłciowym, droga katolickiej adopcji musiała zostać zamknięta. Na drodze apelacji został wygrany proces. Orzeczono, że musi być uszanowane prawo do wolności religijnej oraz do działalności duszpasterskiej.
■ W Etiopii małżeństwo jest szanowane, więzi rodzinne są silne, dzieci uważane za dar i błogosławieństwo. Ludność Etiopii tworzy 80 grup etnicznych, stąd różne kultury i wyznania. Katolicy stanowią mniej niż 1%. Stąd liczne małżeństwa mieszane. Małżonek katolicki często marginalizowany. Trzeba więcej zaufania między chrześcijanami.
■ Należy zatroszczyć się o przygotowanie do sakramentu małżeństwa. W centrum katechezy Słowo Boże. Należy być dyspozycyjnymi wobec potrzeb i oczekiwań narzeczonych. W ramach przygotowania ważna jest inicjacja liturgiczna. U podstaw tego przygotowania winna być ludzka solidarność. Kapłani są towarzyszami drogi małżeńskiej. W swojej posłudze muszą realizować priorytety duszpasterskie. Parafia to nie jest supermarket.
■ [120-121] Sobór Watykański II, że w Kościele istnieje różnorodna obecność Chrystusa: w liturgii Chrystus jest obecny w zgromadzonym ludzie, w kapłanie, w swoim Słowie i w Eucharystii. Wielu jest świadomych tej różnorodnej obecności. Nawet jeśli nie przyjmują Komunii Świętej – doświadczają obecności Jezusa.