Abp Gądecki w Rzymie o przymierzu rozumu i wiary (homilia)

>>Pełna treść homilii

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski rozpoczął jubileuszową homilię fragmentem 1 Listu św. Piotra Apostoła (1 P 1-5), zachęcającym do wiernego praktykowania Ewangelii i pełnienia przez kapłanów posługi pasterskiej.

[embed]https://www.flickr.com/photos/episkopatnews/albums/72157671963800914[/embed]

"Życie duchowe sprawujących posługę kapłańską w Nowym Testamencie powinna więc cechować ta zasadnicza postawa, jaką jest służba Ludowi Bożemu w wolności od wszelkiej pychy i od pragnienia, by „panoszyć się” w powierzonej im owczarni Służbę tę należy pełnić z oddaniem, po Bożemu i chętnie, w ten sposób sprawujący posługę, „starsi” wspólnoty, czyli prezbiterzy, będą mogli stać się „wzorem” dla Bożej owczarni" – mówił abp Gądecki.

Odwołując się do konstytucji "Lumen Gentium", hierarcha przypomniał także, że Sobór Watykański II ukazywał pasterską służbę jako drogę do uświęcenia się kapłanów. "Niech wzrastają poprzez codzienne sprawowanie swej powinności w miłości Boga i bliźniego, niech zachowują więź kapłańskiej wspólnoty (communio), obfitują we wszelkie dobro duchowe i dają wszystkim żywe o Bogu świadectwo, współzawodnicząc z tymi kapłanami, którzy w ciągu wieków, nieraz w pokornej i ukrytej służbie, pozostawili świetlany wzór świętości” - zachęcał arcybiskup, cytując fragment konstytucji dogmatycznej o Kościele.

Metropolita Poznański zachęcał do głoszenia Słowa Bożego, jako "jednego z podstawowych aspektów sprawowania powinności kapłańskiej". Przytaczał też rady zawarte w "Księdze Reguły Pasterskiej" św. Grzegorza Wielkiego, w tym m,in. takie słowa: "Ten, który sprawuje rządy, powinien być roztropny w milczeniu i użyteczny w słowie: nie ma mówić o tym, co należy przemilczeć, ani też przemilczać tego, co należy powiedzieć. Nieprzemyślana wypowiedź wprowadza w błąd, ale i milczenie nie na miejscu pozostawia w błędzie tych, którzy mogli być pouczeni".

W drugiej części homilii, abp Gądecki przywołał postać św. Jana Kantego, patrona Papieskiego Kolegium Polskiego, którego liturgiczne wspomnienie obchodzone było wczoraj, 20 października.

Hierarcha przypomniał, że Święty był wzorem kapłana a także patronem młodzieży studiującej. "Był on człowiekiem żywej wiary i głębokiej pobożności. Słynął z wielkiego miłosierdzia. Będąc rektorem Akademii, dbał o ubogich studentów, których wspomagał z własnych, skromnych zasobów" – przypomniał abp Gądecki. Dodał, że św. Jan Kanty, to wzór przymierza pomiędzy rozumem i wiarą, codziennej wierności Ewangelii i wrażliwości na biedę drugiego człowieka.

"Za wstawiennictwem św. Jana Kantego, módlmy się, aby nigdy nie obumarło w nas pragnienie coraz głębszego poznawania prawdy. Niech przymierze rozumu i wiary, którego tak wyjątkowym spełnieniem okazuje się życie św. Jana Kantego, pozwala nam coraz wyraźniej dostrzegać ślady Bożej obecności" - wezwał Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski na zakończenie jubileuszowej refleksji.

abd / KAI Rzym

Publikujemy treść homilii:

Abp Stanisław Gądecki

Nieszpory św. Jana Kantego (Kolegium Polskie – 21.10.2016)

1. PARAKLEZA

Starszych (πρεσβυτερους) więc, którzy są wśród was, proszę (παρακαλω),

ja również starszy, a przy tym świadek (μαρτυς) Chrystusowych cierpień oraz uczestnik tej chwały, która ma się objawić (αποκαλυπτεσθα):

paście (ποιμανατε) stado (ποιμνιον) Boże, które jest przy was, strzegąc (επισκοπουντες) go

nie pod przymusem (αναγκαστως), ale z własnej woli, jak Bóg chce;

nie ze względu na niegodziwe zyski, ale z oddaniem;

i nie jak ci, którzy ciemiężą gminy (των κληρων), ale jako żywe przykłady (τυποι) dla stada.

Kiedy zaś objawi się Najwyższy Pasterz (αρχιποιμενος), otrzymacie niewiędnący (αμαραντινον) wieniec (στεφανον) chwały. ⁵ Tak samo wy, młodzieńcy, bądźcie poddani starszym!

–         Prześladowani w Azji Mniejszej chrześcijanie zwracają się do św. Piotra w Rzymie z pytaniem: jak się zachować.

–         Piotr odpowiada między 63 a 64 rokiem, u schyłku swojego życia. Odpowiada pytającym w formie paraklezy. Nie jest to zwykła paraneza, upomnienie, pouczenie czy nauka moralna, lecz wezwanie do wiernego praktykowania Ewangelii.

–         Św. Piotr nie bagatelizuje cierpień wiernych, ale wskazuje na oczekujące ich zbawienie, które gwarantuje Bóg Ojciec i jego Syn Jezus Chrystus. Kto cierpi, ten przestaje grzeszyć.

Komentując ten tekst z 1 Listu św. Piotra Pastores dabo vobis, 21: Życie duchowe sprawujących posługę kapłańską w Nowym Testamencie powinna więc cechować ta zasadnicza postawa, jaką jest służba Ludowi Bożemu (por. Mt 20, 24 nn.; Mk 10, 43-44), w wolności od wszelkiej pychy i od pragnienia, by „panoszyć się” w powierzonej im owczarni (por. 1 P 5, 2-3). Służbę tę należy pełnić z oddaniem, po Bożemu i chętnie, w ten  sposób sprawujący posługę, „starsi” wspólnoty, czyli prezbiterzy, będą mogli stać się „wzorem” dla Bożej owczarni, powołanej z kolei do przyjęcia na siebie, wobec całego świata, kapłańskiej postawy służby na rzecz realizacji pełni ludzkiego życia i jego pełnego wyzwolenia”.

Wcześniej Lumen gentium 41 ukazywało te służbę jako środkek kapłańskiego uświęcenia: „Wybrani do pełni kapłaństwa, obdarzeni są łaską sakramentalną, aby modląc się, sprawując ofiarę i głosząc naukę, pełnili doskonały urząd miłości pasterskiej poprzez wszelką formę miłości i posługi biskupiej i aby nie lękali się życie swe za owce położyć, a stawszy się wzorem dla trzody swojej (por. 1 P 5,3), dźwigali Kościół także swym przykładem ku coraz większej świętości.

Kapłani, na podobieństwo stanu biskupów, których duchowy wieniec stanowią, uczestnicząc w łasce ich urzędu przez Chrystusa, wiecznego i jedynego Pośrednika, niech wzrastają poprzez codzienne sprawowanie swej powinności w miłości Boga i bliźniego, niech zachowują więź kapłańskiej wspólnoty (communio), obfituje we wszelkie dobro duchowe i dają wszystkim żywe o Bogu świadectwo, współzawodnicząc z tymi kapłanami, którzy w ciągu wieków, nieraz w pokornej i ukrytej służbie, pozostawili świetlany wzór świętości”.

Jednym z najbardziej podstawowych aspektów „sprawowania kapłańskiej powinności” jest głoszenie Słowa Bożego, o którym najmądrzej wypowiadał się św. Grzegorz Wielki w „Księdze Reguły Pasterskiej” (Lib. 2, 4): „Ten, który sprawuje rządy, powinien być roztropny w milczeniu i użyteczny w słowie: nie ma mówić o tym, co należy przemilczeć, ani też przemilczać tego, co należy powiedzieć. Nieprzemyślana wypowiedź wprowadza w błąd, ale i milczenie nie na miejscu pozostawia w błędzie tych, którzy mogli być pouczeni. Często zaś nierozważni rządcy obawiają się utracić względy u ludzi i dlatego lękają się wypowiedzieć otwarcie to, co należy. A wtedy, tak jak powiedział Ten, który jest Prawdą, nie strzegą już, jak przystało pasterzom, powierzonego sobie ludu, ale są najemnikami, bo kryją się za zasłoną milczenia, uciekając w ten sposób przed zbliżającym się wilkiem.

[…] Jeżeli zaś pasterz lęka się powiedzieć to, co słuszne, to jego milczenie jest odwróceniem się od wroga i ucieczką przed nim. Jeśli natomiast zasłania sobą lud, to staje się murem w obronie domu Izraela. […] Pismo święte nazywa niekiedy proroków nauczycielami, bo podkreślają oni znikomość doczesności, a tym samym ukazują rzeczy przyszłe. Bóg karci ich za to, że głoszą nieprawdę: boją się oni piętnować przestępstwa i na próżno schlebiają błądzącym obiecując im bezkarność, nie potępiając bezprawia, a tym samym nie ukazują grzeszącym ich przewrotności”.

2. ŚW. JAN KANTY

Świetlanym wzorem odpowiedzialnego prezbitera był patron tutejszego Kolegium, św. Jan Kanty, który urodził się 24 czerwca 1390 r. w Kętach.

Wykształcony w filozofii i teologii, był on człowiekiem żywej wiary i głębokiej pobożności. Słynął z wielkiego miłosierdzia. Będąc rektorem Akademii, dbał o ubogich studentów, których wspomagał z własnych, skromnych zasobów.

Przez całe życie nie zaniechał działalności duszpasterskiej. Krzewił kult eucharystyczny i zachęcał do częstego przyjmowania Komunii świętej, poświęcając wiele czasu  pracy w konfesjonale. Jest on czczony przede wszystkim jako patron studiującej młodzieży a więc także studiujących w Rzymie Polaków.  Młodzieży studiującej poświęcił przecież aż 55 lat profesury.

–         jest on dla nas wzorem przymierza między rozumem i wiarą, między mądrością i świętością,

–         dalej, nauczał on nie tylko z wysokości uniwersyteckiej katedry czy kościelnej ambony, ale przede wszystkim pozostając wierny Ewangelii na co dzień,

–         wiedza wysokiej próby, którą przez wiele lat zdobywał w zaciszu bibliotek i lektoriów, nie sprowadziła go na manowce chłodnej obojętności wobec ludzkiej biedy i nie pozbawiła  wrażliwości na biedę drugiego człowieka

A zatem – za wstawiennictwem świętego Jana Kantego – módlmy się, aby nigdy nie obumarło w nas pragnienie coraz głębszego poznawania prawdy.

ZAKOŃCZENIE

Niech przymierze rozumu i wiary, którego tak wyjątkowym spełnieniem okazuje się życie świętego Jana Kantego, pozwala nam coraz wyraźniej dostrzegać ślady Bożej obecności. Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy mogli wydoskonalić się w umiejętności świętych.