Sesja naukowa „Wokół Wielkiego Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski”

W konferencji, która odbyła się 30 listopada w Sali Dużej Oddziału PAN w stolicy Wielkopolski, uczestniczyli m.in. abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański, abp Marek Jędraszewski, metropolita łódzki, ks. prof. Paweł Wygralak, dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. Andrzej Gulczyński, prezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, członkowie PAN, profesorowie uczelni wyższych oraz młodzież licealna.

„Mieszko I przez chrzest uzyskał nową perspektywę cywilizacji łacińskiej i chrześcijańskiej, co ma podstawowe znaczenie dla naszej tożsamości” − zauważył we wprowadzeniu prof. Roman Słowiński, prezes Oddziału PAN w Poznaniu.

W swoim referacie na temat „Religijnego znaczenia chrztu Polski” abp Marek Jędraszewski zwrócił uwagę na połączenie eklezjologii wypracowanej przez Sobór Watykański II z chrztem Polski. Metropolita łódzki zaznaczył, że sens teologiczny chrztu Polski rozpatrywał w swoich artykułach, publikowanych na łamach „Tygodnika Powszechnego” abp Karol Wojtyła w latach 60. XX w. „Milenium dla Episkopatu miało przede wszystkim aspekt historyczny, a przygotowania do niego prowadzono w oparciu o odnowienie moralne narodu” − zauważył prelegent.

Przypomniał, że abp Wojtyła przekonywał, że Sobór Watykański II pomógł zrozumieć religijny wymiar chrztu Polski, a nie jak dotychczas wyłącznie historyczny. „Mieszko opowiedział się za chrześcijańską prawdą. Od momentu przyjęcia chrztu zaczął się dla niego i jego narodu czas nadziei” − podkreślił metropolita łódzki. Abp Jędraszewski przypomniał też słowa papieża Polaka, wypowiedziane w Warszawie w 1979 r., że człowiek nie może zrozumieć siebie bez Chrystusa oraz że nie można pomijać roli chrześcijaństwa w dziejach Polski.

O znaczeniu chrztu dla polskiej państwowości mówił prof. dr hab. Andrzej Nowak z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Fakt, że nie ma polskiej historii sprzed chrztu nazwał swoistym fenomenem. „Niemal wszystko zostało ukształtowane przez chrześcijaństwo. Dzisiaj wiemy, ile znaczy 1050 lat naszej tożsamości i jak jest ona bogata” − przekonywał prelegent. Zaznaczył, że bez chrztu nie byłoby państwa polskiego w takim kształcie terytorialnym, jaki powstało w 966 r. Autor „Dziejów Polski” zwrócił uwagę na wydarzenia, które jego zdaniem nie mogłyby zaistnieć, gdyby nie decyzja Mieszka sprzed 1050 lat.

„To doświadczenie zostało wpisane w następnych wiekach przez opór przeciwko imperializmowi, odsiecz wiedeńską, bitwę warszawską, opór postawiony dwóm bezbożnym doktrynom w 1939 r.” − mówił. Podkreślił, że nie byłoby również czerwca 1956 r. i sierpnia 1980 r. „Inspiracja chrztu jest nam wciąż potrzebna” − stwierdził prof. Nowak.

Historyczny kontekst chrztu Polski omówił w swoim wystąpieniu prof. dr hab. Tomasz Jasiński. Dyrektor Biblioteki Kórnickiej PAN zaznaczył, że państwo polskie powstało ok. 900 r., a skonsolidowało się w 940 r. „Państwo polskie składało się z ziem północnej Polski, Wielkopolski, Kujaw, Mazowsza, Pomorza Gdańskiego i Środkowego. Pomorze Zachodnie było łakomym kąskiem” − mówił prelegent.

Przypomniał, że Mieszko najpierw dwukrotnie został pokonany przez Wichmana, ale ostatecznie odniósł nad nim zwycięstwo w 967 r. „Mieszko jawi się jako najwybitniejszy polski władca i strateg” − zauważył prof. Jasiński. Zaznaczył, że książę do zwycięstwa potrzebował sojuszników, których znalazł wśród Czechów. „Poślubił czeską księżniczkę Dobrawę i w ten sposób ułożył sobie polityczny plan” − zauważył prelegent.

Dyrektor Biblioteki Kórnickiej PAN podkreślił, że dzięki decyzji Mieszka o utworzeniu i podporządkowaniu pierwszego biskupstwa w Poznaniu bezpośrednio papiestwu książę uzyskał suwerenność. Zdaniem prelegenta Mieszko potwierdził też swoją dalekowzroczność przez wydanie dokumentu „Dagome iudex”, w którym oddał państwo pod opiekę Stolicy Apostolskiej.

Sesję naukową zorganizowały Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu wraz z Wydziałem Teologicznym UAM.

KAI/BPKEP

Zobacz: Informacja i galeria zdjęć na stronie archidiecezji łódzkiej