Nabożeństwo biblijne, wspominanie ofiar pogromu kieleckiego i żydowsko-chrześcijańska dyskusja w seminarium – to niektóre punkty XX Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. Gościem specjalnym rozpoczynających sie przed południem, centralnych obchodów - po raz drugi organizowanych w Kielcach - będzie rabin z Buenos Aires i przyjaciel papieża Franciszka, Abraham Skórka.
W przesłaniu na tegoroczne obchody Komitet Episkopatu ds. Dialogu z Judaizmem zwrócił uwagę na ścisłe pokrewieństwo religii żydowskiej i chrześcijańskiej. Przywołano też historyczną wypowiedź św. Jana Pawła II: „Kto spotyka Jezusa, spotyka judaizm”.
Przesłanie podpisali bp Rafał Markowski i bp Mieczysław Cisło – obecny i poprzedni przewodniczący Komitetu. Zwracają oni uwagę, że wpisanie przed ponad 20 laty ogólnopolskich obchodów Dnia Judaizmu do kalendarza kościelnego było decyzją pionierską. Inicjatywa stanowiła odpowiedź na wezwanie soborowego dokumentu "Nostra aetate", aby „ożywić i zalecić obustronne poznanie się i poszanowanie, które osiągnąć można zwłaszcza przez studia biblijne i teologiczne oraz przez braterskie rozmowy” (nr 4).
Debatom i spotkaniom towarzyszy cytat z proroka Jeremiasza: Uwiodłeś mnie Panie, a ja pozwoliłem się uwieść (Jer. 20,7).
Centralne obchody Dnia Judaizmu rozpoczną się we wtorek o godz. 9.30 w Urzędzie Miejskim w Kielcach od konferencji prasowej wprowadzającej w wydarzenie.
Pod Pomnikiem „Menora” przy Al. IX Wieków Kielc zostaną wspomniani Żydzi zamordowani podczas pogromu kieleckiego w 1946 r. Modlitwy poprowadzą: bp Jan Piotrowski i Michael Schudrich, naczelny rabin Polski.
Następnie przewidziane jest przejście zgromadzonych na ul. Warszawską 17, pod budynek dawnej synagogi. Tam, przy tablicy „Pamięci 27 tys. Żydów z kieleckiego getta zamordowanych przez Niemców w latach 1939 - 1944 w Kielcach, Treblince i innych obozach zagłady" oraz przy Murze Pamięci "Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata" nastąpi krótkie wspomnienie zamordowanych żydowskich mieszkańców Kielc oraz Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej.
Od godz.11. 45 do 14 w auli Wyższego Seminarium Duchownego odbędą się wykłady i panel dyskusyjny. Wykład wygłosi gość specjalny, rabin prof. Abraham Skórka, który mówić będzie nt. „Żydzi i chrześcijanie w nowym świecie”.
Przewidziano także panel dyskusyjny wokół tematu Dnia Judaizmu, z udziałem bp. Mieczysława Cisło, bp. Rafała Markowskiego, prof. Sławomira Żurka, rabina Michaela Schudricha i pani rabin Małgorzaty Kordowicz.
Jednym z najważniejszych punktów Dnia Judaizmu jest nabożeństwo biblijne w bazylice katedralnej. W Muzeum Diecezjalnym będzie udostępniona okolicznościowa wystawa.
Ostatnim punktem obchodów będzie żydowska modlitwa wieczorna: „Wieczór psalmów” – w interpretacji żydowskiej i chrześcijańskiej. Wydarzenie to rozpocznie się o godz. 19.30 w Kieleckim Centrum Kultury.
Gość specjalny Dnia Judaizmu, rabin Abraham Skórka jest rektorem Latynoamerykańskiego Seminarium Rabinicznego w Buenos Aires i rabinem gminy żydowskiej Benei Tikva. Jest przyjacielem papieża Franciszka. Razem z kard. Jorge M. Bergoglio wydał książkę: "Jorge Bergoglio, Abraham Skórka o niebie i ziemi”. Rabin napisał też wstęp do książki „Jezuita. Rozmowy z kard. Jorge Bergoglio. Biografia i historia”.
Już wczoraj, w ramach obchodów Dnia Judaizmu, w kamienicy, w której 70 lat temu dokonano straszliwego mordu na Żydach uroczyście otwarto „Pokój błogosławieństw”. Inicjatywa ma służyć idei dialogu i pojednania.
Na ścianach w pomieszczeniu specjalnie przygotowanym do modlitwy i medytacji religijnej powieszono oprawione w szklane szyby plansze z błogosławieństwami, które Zaczerpnięto z Księgi Psalmów i Kazania na Górze. Wykorzystano też modlitwę papieża Franciszka w Malmö oraz teksty ułożone przez rabina Abrahama Skórkę i bpa Jana Piotrowskiego. Przygotowano też specjalne miejsce, gdzie każdy może zostawić zapisane przez siebie błogosławieństwo.
Bogdan Białek, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów podkreślił, że „pokój błogosławieństw” jest miejscem, w którym nie można złorzeczyć, a przede wszystkim należy się w nim uczyć się tego jak błogosławić.
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został zainspirowany i ustanowiony w 1997 r. przez Konferencję Episkopatu, a po raz pierwszy obchodzono go w styczniu 1998 r. Rokrocznie jego centralne obchody odbywają się w innym mieście Polski. Towarzyszą mu lokalne obchody w poszczególnych diecezjach.
W komunikacie poprzedzającym XX Dzień Judaizmu biskup kielecki Jan Piotrowski zaapelował: „Módlmy się za siebie wzajemnie, aby Bóg, Ojciec wszystkich ludów i narodów, obdarzył nas pokojem i miłością przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana i Odkupiciela”. Komunikat odczytano w niedzielę w kościołach diecezji kieleckiej.
Ogólnopolski Dzień Judaizmu został ustanowiony przez Konferencję Episkopatu Polski w 1997 r. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii.
Polska jest drugim, po Włoszech, europejskim krajem, w którym zaczęto organizować takie obchody. Później włączyły się w tę inicjatywę m.in. Austria, Holandia i Szwajcaria.
Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa oraz pogłębianiu świadomości – jak nauczał Jan Paweł II – że religia żydowska nie jest wobec chrześcijaństwa rzeczywistością zewnętrzną, lecz "czymś wewnętrznym, oraz że nasz stosunek do niej jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii".
Zgodnie z założeniami Episkopatu, Dzień Judaizmu ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii oraz ukazywać antysemityzm jako grzech. Jest to też okazja do propagowania posoborowego wyjaśniania tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.
Episkopat podkreśla, że "dialog chrześcijańsko-żydowski nie może być nigdy traktowany jako 'religijne hobby' nielicznej grupy zapaleńców, lecz powinien coraz bardziej przenikać do głównego nurtu duszpasterstwa, takiego jak katecheza, głoszenie Słowa Bożego, pielgrzymki do Ziemi Świętej".
Episkopat zachęca też by do obchodów Dnia Judaizmu zarówno na szczeblu ogólnopolskim, diecezjalnym jak i parafialnym zapraszać do wspólnych modlitw Żydów oraz przedstawicieli innych wyznań chrześcijańskich.
Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu organizuje inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem ds. Dialogu z Judaizmem. Przewodniczący Komitetu, bp Mieczysław Cisło podkreśla, że "wspólne dziedzictwo Żydów i chrześcijan wzywa ich do dawania świadectwa Jedynemu Bogu i jego przykazaniom".
Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. W międzyczasie odbyły się w największych polskich miastach. Ubiegłoroczne ogólnopolskie obchody miały miejsce w Oświęcimiu i Bielsko-Białej.
Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.
tk, dziar, apis / Kielce (KAI)