Na koniec 2015 r. na świecie żyło 1 285 milionów ochrzczonych katolików, czyli o 1 proc. więcej niż rok wcześniej, co stanowi 17,7 proc. mieszkańców naszej planety. W tym gronie było 5304 biskupów (łącznie z kardynałami, patriarchami i arcybiskupami), 415656 kapłanów, 45 255 diakonów stałych i 670 320 sióstr zakonnych. Te i wiele innych danych zawierają dwie najnowsze publikacje watykańskie, które ukazały się w tych dniach: „Annuario Pontificio 2017” (Rocznik Papieski) i „Annuarium Statisticum Ecclesiae 2015” (Rocznik Statystyczny Kościoła).
Z pierwszej pozycji wynika m.in., że w 2016 powstały cztery nowe kościelne jednostki terytorialne: 1 eparchia (odpowiednik diecezji w katolickich Kościołach wschodnich), 2 egzarchaty apostolskie i 1 ordynariat, a jeden egzarchat apostolski został podniesiony do rangi eparchii. Wydawany co roku Rocznik Papieski zamieszcza ponadto najnowsze dane (w niektórych przypadkach nawet na koniec stycznia br.) o życiu Kościoła: wykaz i podstawowe dane o wszystkich kardynałach i patriarchach, diecezjach, eparchiach, wikariatach i prefekturach apostolskich, ordynariatach polowych i innych jednostkach terytorialnych, o urzędach watykańskich, przedstawicielstwach dyplomatycznych Stolicy Apostolskiej, o zakonach i zgromadzeniach zakonnych męskich i żeńskich oraz szereg innych danych.
Z kolei ukazujący się średnio co 3 lata Rocznik Statystyczny Kościoła przynosi szczegółowe dane z podziałem na kontynenty i kraje, dotyczące takich zagadnień jak liczby: katolików na świecie i w poszczególnych państwach, biskupów, księży – diecezjalnych i zakonnych, diakonów stałych, seminarzystów, braci i sióstr zakonnych i szereg innych.
Liczba ochrzczonych katolików na świecie wynosiła na koniec 2015 roku 1285 mln, podczas gdy rok wcześniej o tej samej porze było ich 1272 mln – oznacza to wzrost o 1 proc., ale w stosunku do 2010 oznacza to wzrost o 7,4 proc. Największą dynamiką odznaczała się w tym czasie Afryka, w której liczba katolików zwiększyła się ze 186 do 222 mln, a więc o 19,4 proc., a na drugim biegunie jest Europa, która odnotowała spadek o 1,3 mln w porównaniu z 2014. Między tymi dwiema skrajnościami znajdują się Ameryka i Azja, w której liczba katolików wzrosła odpowiednio o 6,7 i 9,1 proc., głównie dzięki ogólnemu przyrostowi naturalnemu miejscowej ludności.
Czarny Ląd zajmuje też pierwsze miejsce pod względem przyrostu liczby ochrzczonych – ich udział w skali światowej wzrósł w ciągu roku z 15,5 do 17,3 proc., podczas gdy „wkład” naszego kontynentu spadł z 23,8 do 22,2 proc. Ale najwięcej nowo ochrzczonych (głównie dzieci dzięki wysokiemu przyrostowi naturalnemu) było w Ameryce – prawie 49 proc. ogółu nowych katechumenów na świecie.
W tym czasie najwięcej katolików na 100 mieszkańców żyło w Ameryce (Południowej i Północnej, rozpatrywanych razem): 63,7, następnie w Europie – prawie 40, w Oceanii (z Australią) – 26,4, w Afryce – 19,4 i najmniej w Azji – 3,2.
Krajami o największej liczbie wiernych są: Brazylia – 172,2 mln, czyli 26,4 proc. wszystkich katolików na świecie, Meksyk – 110,9 mln, Filipiny – 83,6, Stany Zjednoczone – 72,3, Włochy – 58, Francja – 48,2, Kolumbia – 45,3, Hiszpania – 43,3, Demokratyczna Republika Konga – 43,2 i Argentyna – 40,8 mln. W krajach pierwszej dziesiątki mieszka prawie 718 mln katolików, czyli blisko 56 proc. ogółu.
Liczba biskupów wzrosła w ostatnim pięcioleciu o prawie 4 proc. i wynosi obecnie 5304, a wzrost ten dotyczy wszystkich kontynentów: w Azji ich liczba zwiększyła się o 5,4 proc., w Europie – o 4,2, w Ameryce – o 3,7 i w Afryce – o 2,3 proc. Obecnie najwięcej hierarchów żyje w Ameryce – 37,4 proc. ogółu, następnie w Europie – 31,6, w Azji – 15,1, Afryce – 13,4 i w Oceanii – 2,5 proc.
W porównaniu z 2014 na koniec 2015 zmniejszyła się o 136 liczba księży: jest ich obecnie 415 656, w tym 281 514 diecezjalnych i ponad 134 tys. zakonnych. Ich liczba wzrosła o 1 133 w Afryce, o 1 104 w Azji i o 47 w Ameryce, ale o prawie 6 proc. zmalała na naszym kontynencie i o 2 proc. w Oceanii. Średnio na świecie na 1 kapłana przypada obecnie 3 091 ochrzczonych katolików, czyli prawie 200 więcej niż rok wcześniej, ale istnieją tu wielkie różnice między poszczególnymi kontynentami: o ile w Europie wskaźnik ten wynosi niespełna 1,6 tys., w Azji – ok. 2,2 tys., to w Ameryce (głównie Południowej) przekracza on 5 tysięcy wiernych.
W Kościele pracuje obecnie 45 255 diakonów stałych i w ostatnim pięcioleciu (2010-15) ich liczba wzrosła o 14,4 proc. (z 39564). W Ameryce i na naszym kontynencie pracuje prawie 98 proc. ogółu diakonów.
Liczba braci zakonnych w ciągu minionych 5 lat spadła z 54 665 do 54 229, głównie w Europie i Ameryce, podczas gdy w Afryce i Azji albo nieznacznie wzrosła, albo utrzymuje się na tym samym poziomie. Nadal jednak w tych dwóch pierwszych częściach świata mieszka najwięcej braci: odpowiednio 16 004 i 15 321, a więc ponad połowa mężczyzn konsekrowanych, niemających święceń kapłańskich.
W tym samym czasie liczba sióstr zmniejszyła się jeszcze bardziej: z 721 935 w 2010 do 670 320 w 5 lat później. Najwięcej zakonnic przybyło w Afryce: z 66375 do 71567, następnie Azja Południowo-Wschodnia: z 160 564 do 166 786. Tymczasem w Ameryce Południowej i Środkowej nastąpiło zmniejszenie się ich liczby z 122 213 do 112 051, czyli o 8,3 proc.; procentowo najwyższe wskaźniki spadku odnotowano w Ameryce Północnej – 17,9 proc. i w Europie – 13,4 proc.
Zmniejszyła się także liczba kandydatów do kapłaństwa: w 2015 było ich 116 843, najwięcej w Azji – 34 741, następnie w Ameryce – 33 512 i w Afryce – 29 007, podczas gdy w 2010 – 118 251, a w rok później – 120 616; od następnego roku występuje stały spadek tej liczby. Wzrost odnotowały znów Afryka – o 7,7 proc. i Azja Południowo-Wschodnie – o 4,5 proc.; w tym czasie w Europie liczba seminarzystów zmalała o 9,7 proc., w Ameryce (całej) – o 8,1.
Oba roczniki są dziełem Centralnego Urzędu Statystycznego Kościoła, a ich przygotowaniem i drukiem zajmuje się tradycyjnie Watykańskie Księgarnia Wydawnicza.
KAI