Kampania „Rzuć palenie" pod patronatem przewodniczącego Episkopatu abp. Stanisława Gądeckiego

Stolica Apostolska przypomniała niedawno, że „żaden zysk nie może być legalny, jeśli zagraża życiu osób”. Papież Franciszek podjął decyzję o zakazie sprzedaży papierosów w Watykanie od 2018 roku. Tym samym Watykan jest pierwszym państwem w Europie zakazującym handlu papierosami. Polscy biskupi podczas 377. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w październiku 2017 r. wyrazili poparcie dla apelu i pracy fundacji „Promocja Zdrowia", która prowadzi kampanię „Rzuć plenie".

W jej ramach przygotowała m.in. specjalny apel z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia. Obchodzony był on w tym roku 16 listopada, jednak zawarte w nim przesłanie aktualne jest cały rok. Przypominamy tekst apelu:

Apel Fundacji „Promocja Zdrowia” z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia

Jeszcze przed 30 laty przeciętny Polak wypalał więcej papierosów niż mieszkaniec jakiegokolwiek innego kraju na świecie. W Polsce rejestrowano najwyższą częstość zachorowań na schorzenia odtytoniowe, a w szczególności na raka płuca, choroby występującej prawie wyłącznie u palaczy. Fundacja „Promocja Zdrowia”, powołana w listopadzie 1991 roku, postawiła sobie za cel zatrzymanie tej epidemii raka płuca.

Nasza akcja „Rzuć palenie razem z nami”, odbywająca się pod patronatem honorowym Przewodniczącego Księdza Kardynała Józefa Glempa oraz przy wsparciu Świętego Jana Pawła II, odegrała znaczącą rolę w edukacji zdrowotnej Polaków. Fundacja była również jednym z głównych inicjatorów pionierskiej ustawy przeciwtytoniowej, uchwalonej przez Sejm w 1995 roku, powołującej do życia narodowy program walki z chorobami tytoniowymi i wprowadzającej między innymi ograniczenie reklamy oraz promocji papierosów, szczególnie wśród dzieci. Ustawa również zobowiązywała służbę zdrowia do bezpłatnego leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu.

Dzięki tym działaniom w Polsce dokonał się niezwykły postęp. Miliony Polaków rzuciło palenie. Liczba ekspalaczy zaczyna przekraczać liczbę aktualnych palaczy. Sprzedaż papierosów spadła z ponad 100 mld papierosów w 1990 roku do ok. 40 mld w 2016 roku. Doprowadziło to do fantastycznej poprawy zdrowia, np. współczynniki umieralności u mężczyzn w średnim wieku spadły z 60/100 000 w 1990 roku do 20/100 000 w 2016 roku. Umieralność z powodu raka płuca spadła o 2/3, a Polska stała się liderem walki z rakiem płuca na świecie.

(Do apelu załączamy >>diagram, który dokumentuje trendy czasowe sprzedaży papierosów, częstości palenia oraz umieralności z powodu raka płuca u kobiet i mężczyzn w Polsce i porównuje je z Wielką Brytanią).

Obecnie wchodzimy w ostatnią fazę walki z chorobami odtytoniowymi. Musimy w niej jeszcze bardziej przyspieszyć działania prozdrowotne. Mimo ogromnego postępu w ostatnim ćwierćwieczu, w Polsce nadal pali ok. 5 milionów mężczyzn oraz ok. 3 milionów kobiet. Każdego dnia palenie jest przyczyną przedwczesnej śmierci 1096 palaczy. Ponad 60% palaczy deklaruje, że rzucenie palenia jest dla nich najważniejszym postanowieniem na najbliższe miesiące. Z naszych badań wynika[1], że w 2016 roku ponad 30%, czyli 2,5 mln aktualnych palaczy, podejmowało próbę zerwania z nałogiem. Aby pomóc im odnieść sukces w walce o zdrowie należy stworzyć dla nich jak najlepsze warunki do zaprzestania palenia.

Fundacja „Promocja Zdrowia” kontynuuje wieloletnią tradycję współpracy z Kościołem Katolickim dla lepszego zdrowia Polaków. W naszych działaniach prozdrowotnych jesteśmy zmobilizowani i zaszczyceni poparciem Księdza Kardynała Kazimierza Nycza. Arcybiskup Stanisław Gądecki poinformował nas, że w dniu 15 października 2017 r. podczas 377. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski księża biskupi jednogłośnie wyrazili poparcie dla naszego apelu i dla naszej pracy. W ostatnich dniach również Stolica Apostolska przypomniała, że „żaden zysk nie może być legalny, jeśli zagraża życiu osób”, a Papież Franciszek podjął decyzję o zakazie sprzedaży papierosów w Watykanie od 2018 roku. Watykan jest pierwszym państwem w Europie zakazującym handlu papierosami.

Papież Franciszek pokazał jaka jest rola Państwa w walce z rakotwórczym, uzależniającym, niszczącym zdrowie produktem jakim są papierosy. Mimo znaczącego postępu jaki miał w tym zakresie miejsce w Polsce w ostatnich latach – należy wspomnieć między innymi o wprowadzeniu na początku bieżącego roku ostrzeżeń obrazkowych na paczkach papierosów – pozostaje wiele do zrobienia. W Polsce nadal brak pełnego zakazu palenia w miejscach publicznych, a bierne palenie co roku zabija tysiące osób. Dopuszczone do sprzedaży pozostają również papierosy mentolowe oraz tzw. „slimy”. Badania wskazują, że są one szczególnie atrakcyjne dla dzieci, a palacze błędnie postrzegają je jako mniej szkodliwe niż tradycyjne papierosy.

Apelujemy o to, żeby te i inne działania stały się priorytetem dla polskiego rządu. W ten sposób przyczyni się on do uratowania co roku tysięcy Polaków od przedwczesnej śmierci.

Liczymy, że w okresie przedświątecznym i na początku 2018 roku setki tysięcy Polaków podejmą skuteczną próbę rzucenia palenia. Polska znów powinna być liderem walki z chorobami odtytoniowymi i dążyć do stania się krajem wolnym od dymu tytoniowego.

Witold Zatoński Fundacja „Promocja Zdrowia”

[1] ITC (International Tobacco Control) międzynarodowe badanie Rządu Kanadyjskiego i Unii Europejskiej, w którym uczestniczy Fundacja „Promocja Zdrowia”.

Zdjęcie ilustracyjne: www.pixabay.com