Obchodząc stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości, powinniśmy myśleć też o przyszłości i podjąć głębszą refleksję nad przyczynami upadku Rzeczypospolitej – uważa abp Stanisław Gądecki. Przewodniczący Episkopatu Polski wziął udział 29 listopada w dyskusji nt. „Uwarunkowań wolności” podczas sesji zorganizowanej przez Polską Akademię Nauk.
Celem konferencji było omówienie w ujęciu prawnym, historycznym, filozoficznym i religijnym różnych aspektów wolności, która z jednej strony jest źródłem godności człowieka, a z drugiej warunkiem niepodległości narodu.
We wprowadzeniu do sesji metropolita poznański zauważył, że świętowanie stulecia odzyskanie niepodległości może prowadzić do złudzenia, że od tego momentu Polska była w pełni wolna i niepodległa, gdy tymczasem był to długi i żmudny proces, przerwany przez II wojnę światową i lata komunistycznej niewoli.
„Osiemnastowieczne spory wewnętrzne Polaków, które tak osłabiły nasz kraj, że niektórzy prosili o interwencję obce państwo, dają do myślenia. To, co dzisiaj nazywa się wojną polsko-polską może stawać się zarzewiem podobnych zjawisk” – zauważył abp Gądecki.
Przypominając stwierdzenie gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego, abp Gądecki podkreślił, że wolność i polskość zawdzięczać powinniśmy w dużej mierze kobietom, które czerpały moralną siłę z wiary w sprawiedliwość dziejową i z nauki Kościoła.
Prof. Wojciech Łączkowski, były sędzia Trybunału Konstytucyjnego, zauważył, że niepodległość nie zawsze prowadzi do dobra wspólnego i nie zawsze stanowi gwarancję wolności obywateli, ponieważ sposób sprawowania władzy może naruszać dobra obywatelskie. Poznański prawnik zachęcał, by dostrzegać w obecności Polski w Unii Europejskiej szansę dla rozwoju ojczyzny.
Z kolei historyk prof. Wojciech Roszkowski podkreślił, że niepodległość nie jest dobrem samym w sobie, ale musi służyć narodowi, stając się ważnym warunkiem rozwoju narodu. „Trzeba ją wypełnić treścią” – mówił prof. Roszkowski.
Wykłady wygłosili też teolog ks. prof. Paweł Bortkiewicz i filozof prof. Krzysztof Wieczorek. Dwugłos Nauki „Uwarunkowania wolności ‒ refleksje w setną rocznicę odzyskania niepodległości” odbył się w siedzibie poznańskiego oddziału Polskiej Akademii Nauk.
KAI/ ms