„Turystyka jest wyzwaniem dla Kościoła i wymaga jego aktywnego zaangażowania. Każda działalność Kościoła – także duszpasterstwo turystów – wynika z misji zleconej mu przez Chrystusa” – czytamy w dokumencie Rady KEP ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek „Wskazania dla duszpasterstwa turystów”. W ostatnich latach turystyka rozwija się na ogromną skalę. Kościół zauważa, że to oprócz wypoczynku, przestrzeń duszpasterska, okazja na pogłębienie wiary, a także możliwość dotarcia do tych, którzy do swojej parafii przychodzą okazjonalnie lub wcale.
„Wskazania dla duszpasterstwa turystów” przygotowane zostały z myślą o osobach świeckich i duchownych, które czynnie uczestniczą w sprawach związanych z turystyką (duszpasterze pielgrzymów, kapelani lotnisk, kustosze ośrodków pielgrzymkowych, pracownicy biur turystycznych i pielgrzymkowych itp.). Dokument ten zawiera podstawowe informacje dotyczące wartości turystyki z punktu widzenia chrześcijańskiego. Wskazuje, jak duszpasterstwo turystów powinno działać, co należy robić, a czego unikać. Na szlaki piesze, motorowe, wodne i powietrzne wyrusza, jak się szacuje, ponad miliard turystów różnych narodowości, kultur i religii. Dlatego tak potrzebna jest formacja organizatorów wypoczynku, organizowanie szkoleń i uświadamianie aspektu religijnego turystyki .
Codzienna posługa duszpasterska Kościoła powinna przygotowywać każdego chrześcijanina do dobrego przeżywania czasu wolnego i turystyki. „Czas odpoczynku w wielu przypadkach skłania człowieka do głębszych refleksji nad swoją egzystencją” – czytamy w dokumencie. Większość turystów w czasie wypoczynku odwiedza zabytki o charakterze religijnymi, wchodzi do kościołów i sanktuariów. W dokumencie „Wskazania dla duszpasterstwa turystów” podkreśla się więc: „Turystyka daje okazję sięgania do korzeni historii, kultury i wiary. Stąd też staje się czynnikiem umacniania tożsamości narodowej i chrześcijańskiej oraz drogą patriotycznego wychowania. Podziwianie zabytków sztuki i architektury chrześcijańskiej jest żywą katechezą zbliżającą turystę do Boga”.
Jak każda dziedzina ludzkiego życia, turystyka także niesie ze sobą różnorodne problemy moralne. Jednym z nich jest zaniedbanie życia religijnego, zwłaszcza niedzielnej Mszy św. i modlitwy. „W obcym otoczeniu turysta staje się anonimowy, co może sprzyjać fałszywie rozumianej swobodzie i „uwolnieniu” od zasad moralnych” zauważa się w dokumencie. Rada KEP ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek przypomina słowa Jana Pawła II „niech nikt nie ulega pokusie traktowania czasu wolnego jako «odpoczynku od wartości»”.
Dokument „Wskazania dla duszpasterstwa turystów” podejmuje również kwestię spotykania się z różnymi religiami i odmiennymi kulturami w czasie dalekich wyjazdów turystycznych. Nie mogą one prowadzić do braku szacunku, a nawet pogardy dla religijnej odmienności. „Z drugiej strony zafascynowanie innymi religiami i światopoglądami może spowodować synkretyzm religijny, relatywizację swoich przekonań a także porzucenie własnej religii i kulturowej tożsamości” – czytamy.
W dokumencie dużą wagę przywiązuje się również do związków między ruchem turystycznym o troską o przyrodę. „Turystyka jest bliska naturalnemu środowisku. W nauczaniu należy też zwracać uwagę na właściwe odnoszenie się do przyrody: czystość na szlakach, ciszę, respektowanie przepisów obowiązujących na terenie lasów i parków narodowych, poszanowanie pól, które uprawiają rolnicy. Turysta porusza się po drogach publicznych, szlakach nizinnych, górskich i wodnych. Trzeba zatem wskazać na sprawę zachowania przepisów ruchu drogowego, zasad bezpieczeństwa w górach i nad akwenami. Służą one dobru człowieka i zachowaniu piękna przyrody, która jest Bożym darem”.
Rada KEP ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek podkreśla, że turystyka, ta dziedzina, która stwarza przestrzeń do nowych i ciekawych form ewangelizacji.