Ustanowiona w 999 r. przez papieża Sylwestra II jako pierwsza polska metropolia kościelna. Od 1417 r. siedziba prymasa Polski. Złączona unią z archidiecezją poznańską w latach 1821-1946, a następnie do 1992 r. unią personalną z archidiecezją warszawską. Papież Jan Paweł II wprowadził zmiany terytorialne 25 III 1992 r. i 24 II 2004 r. Stolicą archidiecezji jest Gniezno z Archikatedrą Prymasowską Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Wojciecha. Patronami archidiecezji są: św. Wojciech, biskup i męczennik, bł. Bogumił, biskup, bł. Jolanta, zakonnica.