Erygowana ok. 1075 r. była podporządkowana metropolii gnieźnieńskiej, a od 1818 r. – warszawskiej. Ostatnie zmiany terytorialne wprowadził papież Jan Paweł II 25 marca 1992 r. bullą „Totus Tuus Poloniae populus". Stolicą diecezji jest Płock z Katedrą Wniebowzięcia NMP, Matki Boskiej Mazowieckiej. Patronami diecezji są: św. Stanisław, biskup i męczennik, oraz św. Stanisław Kostka, zakonnik.