Ustanowiona 13 marca 1786 r. przez papieża Piusa VI. Zniesiona przez papieża Piusa VII 13 czerwca 1805 r. Reaktywowana przez tego samego papieża 20 września 1821 r. jako diecezja tyniecka, w 1826 r. powróciła do poprzedniej nazwy. Ostatnie zmiany terytorialne prowadził papież Jan Paweł II 25 marca 1992 r. Stolicą diecezji jest Tarnów z Katedrą Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Patronami diecezji są: Najświętsza Maryja Panna, Św. Stanisław, biskup i męczennik, święci pustelnicy: Andrzej Świerad i Benedykt, św. Kinga, dziewica.