Caritas Polska obejmuje opieką nową placówkę medyczną w Jemenie, gdzie od lat trwa wojna domowa. Kraj ten doświadczył ostatnio także największej od dekad suszy, powodzi i ponad 40-procentowej inflacji. Miliony mieszkańców pozbawione są opieki medycznej oraz stałego dostępu do czystej wody i żywności. W najtrudniejszej sytuacji są kobiety w ciąży oraz dzieci – to im szczególnie potrzebna jest pomoc.
Wsparcie Caritas Polska dla placówek medycznych w Jemenie obejmuje doposażenie w leki i sprzęt medyczny (np. materiały laboratoryjne), zaopatrzenie w wodę, dofinansowanie wynagrodzenia personelu i drobne remonty infrastruktury. W 2023 roku Caritas Polska obejmuje opieką nową placówkę – szpital Al-Kuwait w Adenie, tymczasowej stolicy kraju. Szacujemy, że w ciągu roku z pomocy skorzysta nawet 45 tysięcy osób, a jej wartość wyniesie około 2 mln 200 tys. złotych.
Wojna, susza, powódź i głód
– Konflikt w Jemenie ma bardzo złożony charakter. Walczą ze sobą nie tylko jasno zdefiniowani przeciwnicy, ale też lokalne bojówki, które kontrolują dane terytorium, co znacząco wpływa na możliwości pracy organizacji humanitarnych takich jak Caritas Polska – mówi Radosław Sterna, szef misji Caritas Polska w Jemenie. – Sytuacja nie jest stabilna, ale nasza pomoc cały czas trwa.
W 2022 roku zrujnowany wojną Jemen doświadczył najdotkliwszej od prawie 40 lat suszy, a potem intensywnej powodzi. Wydarzenia te doprowadziły do strat w uprawach i niedoboru paszy dla zwierząt gospodarskich. Co więcej, kraj jest uzależniony od importu żywności i towarów, a w rezultacie niezwykle podatny na wahania cen na rynkach światowych. Sytuację pogorszyła agresja Rosji na Ukrainę – z obu tych państw Jemen importował w sumie 46% dostaw zboża (dane ONZ). W 2022 roku inflacja przekroczyła 43% (dane MFW). Według ONZ, na 31 mln Jemeńczyków 20,3 mln potrzebuje wsparcia w dostępie do krytycznych usług zdrowotnych (pomocy w sytuacji zagrożenia życia), 17,3 mln – dostaw żywności, a 15,3 mln – poprawy dostępu do czystej wody. Usługi publiczne i infrastruktura Jemenu tkwią w głębokim kryzysie. Większość pracowników sektora publicznego, w tym nauczyciele i pracownicy służby zdrowia, od lat nie otrzymuje regularnego wynagrodzenia.
– Trwająca wojna i klęski naturalne zagrażają źródłom utrzymania Jemeńczyków, zwiększają ryzyko chorób i niedożywienia, szczególnie u kobiet i dzieci. 4,3 miliona obywateli opuściło swoje domy w poszukiwaniu wody i jedzenia, stając się uchodźcami wewnętrznymi. Caritas Polska apeluje o wsparcie – mówi ks. dr Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska.
Caritas Polska wspiera lekarzy w szpitalu Al-Kuwait
Bez wsparcia organizacji pozarządowych sytuacja w Jemenie byłaby jeszcze trudniejsza. Od 2019 roku misja Caritas Polska, której partnerem jest Polska Akcja Humanitarna, wspiera ochronę zdrowia w Jemenie. Dotąd Caritas Polska współpracowała z pięcioma placówkami medycznymi. W 2023 roku, na wniosek Ministerstwa Zdrowia Jemenu, w miejsce jednej z nich Caritas Polska obejmuje opieką szpital Al-Kuwait w Adenie.
Pomoc dla szpitala w Al-Kuwait obejmuje przede wszystkim dofinansowanie wynagrodzenia dla lekarzy i personelu medycznego – na ich pensje przeznaczone zostanie 80% wsparcia, co zagwarantuje, że szpital będzie pracować na trzy zmiany. Placówka przyjmuje coraz więcej pacjentów, ponieważ uchodźcy wewnętrzni z terenów objętych walkami przemieszczają się do regionu Adenu, uważanego za względnie bezpieczny.
– Szpital w Al-Kuwait, w porównaniu do innych placówek objętych opieką Caritas, to duży ośrodek medyczny, pracujący w systemie trzyzmianowym – mówi Radosław Sterna. – Nasza pomoc będzie opierała się na dofinansowaniu świadczeń lekarzy i pielęgniarek. Jest to dobrze zorganizowany szpital, który nie wymaga zakupu sprzętu medycznego, co dotyczy wielu innych placówek w Jemenie.
– Nasz szpital służy mieszkańcom dzielnicy Khormakser, w której mieszka około 97 800 osób – mówi doktor Raed Bawain, dyrektor szpitala Al-Kuwait. – Zapewniamy dostęp do szczepień, zapobiegamy niedożywieniu, prowadzimy oddział pediatryczny, chorób wewnętrznych, położniczy i ginekologiczny. Mamy też nadzieję na wznowienie usług na oddziale położnictwa ratunkowego.
– Nasze najbardziej podstawowe zasoby to zasoby ludzkie: kadra lekarzy medycyny, techników i pracowników pomocniczych dla ośrodka. Nasz sprzęt medyczny stopniowo się starzeje, niektóre elementy ulegają korozji. Słyszeliśmy o osiągnięciach Caritas Polska w różnych projektach. Mamy nadzieję, że interwencja Caritas Polska ograniczy śmiertelność wśród matek i niemowląt – dodaje doktor Bawain.
Pomoc dla kobiet w ciąży, matek i dzieci
W Jemenie to kobiety wymagają szczególnej pomocy. Usługi położnicze, prowadzenie ciąży, pomoc dla matek i dzieci mają kluczowe znaczenie, ponieważ – według danych UNICEF – każdego dnia 12 mieszkanek Jemenu umiera podczas porodu. We wspieranych przez Caritas ośrodkach położne i wolontariusze starają się o budowanie wśród kobiet świadomości higieny oraz dystrybuują tzw. mama kits, czyli zestawy zawierające m.in. ubrania dla młodych matek, ubranka dla dziecka, środki higieniczne i kosmetyki. W tym roku zostanie rozprowadzonych 130 takich zestawów.
Caritas zatrudnia lokalnych mieszkańców, by skutecznie nieść pomoc. Od 2022 roku prowadzi biuro stacjonarne, w którym pracuje m.in. Omaima Ali, lekarka i koordynator programowy Caritas Polska. – Jestem lekarzem, moja praca od zawsze polegała na pomocy ludziom. Kiedy pojawiła się możliwość pracy w sektorze humanitarnym, zobaczyłam, że mogę pomóc jeszcze większej liczbie osób niż wcześniej – mówi Omaima Ali.
– Najbardziej jestem dumna z tego, że dzięki naszej pracy udaje nam się podnieść jakość usług medycznych w moim kraju. To daje mi siłę i motywację – dodaje Omaima Ali. – Niekiedy czuję smutek. Niestety, nie możemy pomóc wszystkim potrzebującym. Bardzo bym chciała, aby Caritas Polska rozwinęła w przyszłości swoje działania, wychodząc poza sektor medyczny i poza nasz region Jemenu.
– Moje dziecko otrzymuje konieczne szczepienia w tej klinice. Przychodzę tutaj regularnie – mówi Safa Abdulla Mohammed, która korzysta z poradni wspieranej przez Caritas Polska w regionie Albutrees. – Można tutaj dostać także antybiotyki oraz paracetamol. Opieka jest dla nas bezpłatna, a to oznacza duże wsparcie. Oby nasze dzieci miały lepszą opiekę medyczną i edukację niż my mieliśmy.
– To jedyna klinika w tym ubogim regionie. Nasza sytuacja ekonomiczna jest bardzo zła. Caritas przynosi nam ulgę. To niebywale ważna pomoc humanitarna i ekonomiczna. Mam nadzieję, że to wsparcie będzie kontynuowane, gdyż bardzo tego potrzebujemy – mówi Safa Abdulla Mohammed.
– Bez wsparcia darczyńców nie byłoby naszej pomocy w Jemenie – dodaje Radosław Sterna.
Jak pomóc mieszkańcom Jemenu?
Caritas Polska