Abp Gądecki: nie wolno zaprzepaścić dziedzictwa duchowego naszych przodków

Wierni archidiecezji poznańskiej, a zwłaszcza świeccy ze środowisk, z których wywodzili się kandydaci na ołtarze, ich rodziny i wspólnoty zakonne reprezentujące dzieła, którym patronują, od dwudziestu jeden lat modlą się w pierwszą niedzielę listopada, przypadającą po uroczystości Wszystkich Świętych, w intencji wyniesienia kandydatów na ołtarze.

Przed ołtarzem widniały portrety kanonizowanych oraz świadków wiary z archidiecezji poznańskiej.

W homilii metropolita poznański przypomniał życie i postawę bł. brata Józefa Zapłaty ze Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa, męczennika II wojny światowej, który zginął w KL Dachau 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów.

Przewodniczący KEP przypomniał, że brat Józef Zapłata urodził się na terenie archidiecezji poznańskiej w Jerce k. Kościana dnia 5 marca 1904 r. W 1927 r. wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa w Puszczykowie, do którego przyjął go sam założyciel, brat Stanisław Andrzej Kubiak.

Po ukończeniu nowicjatu – z polecenia przełożonych – został mianowany pisarzem w Kancelarii Prymasa Polski i Kurii Arcybiskupiej, gdzie wszystko wykonywał z jak największą dokładnością.

„W latach 1937-1939 był przełożonym w Poznaniu, pracując w Kurii Arcybiskupiej i Kancelarii Prymasa Polski, Augusta kard. Hlonda. Będąc przełożonym domu zakonnego w Poznaniu przy ul. Ostrów Tumski 6, dawał dobry przykład swoją pracowitością i pobożnością i tego też domagał się od swoich współbraci” – mówił abp Gądecki.

Metropolita poznański przypomniał, że po rozpoczęciu okupacji niemieckiej brat Józef Zapłata podjął się roli furtiana opuszczonego domu arcybiskupiego w Poznaniu. „Mówił, że kardynał Hlond, wyjeżdżając z Poznania w chwili wybuchu wojny, właśnie jemu powierzył klucze i opiekę nad rezydencją arcybiskupią. Ten obowiązek opieki przyjął chętnie i gotów był na wszelkie represje” – zaznaczył przewodniczący KEP.

Dnia 3 października 1939 r. – podczas rewizji rezydencji arcybiskupa poznańskiego – został aresztowany przez Gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. „Był to pierwszy takim obóz założony przez Niemców na ziemiach polskich, włączonych bezpośrednio do Niemiec” – zaznaczył metropolita poznański.

Następnie Niemcy wywieźli go i osadzili w obozie przejściowym w Kazimierzu Biskupim niedaleko Konina, w klasztorze ks. Misjonarzy Świętej Rodziny (MSF). Dnia 24.05.1940 r. brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym KL Dachau, który był głównym obozem koncentracyjnym dla księży katolickich.

„W tym czasie brat Józef z pogodną twarzą zgadzał się z wolą Bożą. Śpieszył z pomocą chorym w rewirze. Jego postępowanie budziło uznanie u współwięźniów” – podkreśli abp Gądecki.

Przewodniczący KEP zaznaczył, że brat Józef w 1945 r. – na dwa miesiące przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie – na apel dowództwa obozowego, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty.

„Współwięźniowie odwodzili go od tego zamiaru, ponieważ zbliżało się wyzwolenie. On jednak odpowiedział: „Ja wiem, co robię”” – mówił abp Gądecki.

Podkreślił, że „brata Józefa dręczyła jednak cicha obawa, czy Bóg przyjmie jego heroiczną ofiarę. Tak bardzo czuł się małym i niegodnym, aby mógł wpływać na bieg Bożych wyroków”. Błogosławiony Brat Józef zmarł 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów. Jego ciało zostało spalone w krematorium obozowym.

Abp Gądecki zaznaczył, że dziś w Puszczykowie – przy Domu Macierzystym Zgromadzenia – mieści się Ośrodek Powołaniowy jego imienia, gdzie przez cały rok przyjmowani są kandydaci, którzy pragną pójść za głosem powołania braterskiego.

„W 100-lecie aprobaty statutów Zgromadzenia przez kard. Edmunda Dalbora, Kościół wyraża głęboki szacunek dla tego typu życia konsekrowanego, w ramach którego bracia zakonni pełnią różnorakie i cenne posługi wewnątrz swoich wspólnot i poza nimi, uczestnicząc w misji głoszenia Ewangelii i dawania o niej świadectwa miłości w codziennym życiu” – stwierdził metropolita poznański.

Zauważył, że kto ma autentyczne powołanie na brata zakonnego, ten wie, „że ważność jego wkładu w życie Kościoła nie zależy od rodzaju działalności, jaką wykonuje, ale od siły wiary i miłości, które wkłada w wykonywaną pracę, jakkolwiek byłaby ona pokorna”.

Wierni zgromadzeni w poznańskiej katedrze modlili się m.in. o wyniesienie do chwały ołtarzy kard. Augusta Hlonda, Prymasa Polski, ks. Ignacego Posadzego, o. Bernarda z Wąbrzeźna, ks. Wawrzyńca Kuźniaka, ks. Kazimierza Rolewskiego, ks. Aleksandra Żychlińskiego, ks. Aleksandra Woźnego, o. Euzebiusza Chuchrackiego oraz dr. Kazimierza Hołogi z Nowego Tomyśla.

Brat Józef Zapłata urodził się w Jerce k. Kościana dnia 5 marca 1904 r. Dnia 14 kwietnia 1927 r. wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa w Puszczykowie. Po ukończeniu nowicjatu został mianowany pisarzem w Kancelarii Prymasa Polski i Kurii Arcybiskupiej. W latach 1929-1935 wykonywał posługę furtiana w Kurii Arcybiskupiej i w Kancelarii Prymasa Polski, Augusta Kard. Hlonda.

W latach 1935-1937 był mistrzem nowicjatu i przełożonym we Lwowie oraz zakrystianem przy kościele pw. św. Elżbiety. Konsekrację wieczystą złożył w dniu 10 marca 1938 r.

W latach 1937-1939 był przełożonym w Poznaniu, pracując w Kurii Arcybiskupiej i Kancelarii Prymasa Polski, Augusta Kard. Hlonda.

Dnia 3 października 1939 r. – podczas rewizji rezydencji arcybiskupa poznańskiego – został aresztowany przez Gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. Następnie przebywał w obozie przejściowym w Kazimierzu Biskupim niedaleko Konina, w klasztorze ks. Misjonarzy Świętej Rodziny (MSF). Dnia 24.05.1940 Brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym KL Dachau, gdzie otrzymał numer obozowy 22.099. W roku 1945 – na 2 miesiące przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie – na apel dowództwa obozowego, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty.

Błogosławiony Brat Józef zmarł 19 lutego 1945 r., zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów.

W dniu 13 czerwca 1999 r. wśród 108 męczenników za wiarę okresu II wojny światowej Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał beatyfikacji brata Józefa Zapłaty.

msz/ KAI