Ks. prof. Witczyk: Miłując Pismo święte, miłujemy Chrystusa (rozmowa)

 Publikujemy pełny tekst rozmowy:

Księże Profesorze, dwa tygodnie po Wielkanocy rozpoczynamy Tydzień Biblijny. Jest on obchodzony z inicjatywy i pod patronatem Dzieła Biblijnego im. Jana Pawła II, którego Ksiądz Profesor jest przewodniczącym. Jakie są główne cele tego czasu?

Od samego początku (lata 2005 – 2007) celem głównym inicjatywy jest apostolat biblijny, rozumiany jako animacja biblijna całego duszpasterstwa i życia chrześcijańskiego każdego z wierzących. Rzecz jasna, jest to w istocie realizacja apelu Soboru Watykańskiego II, aby Pismo święte było nie tylko „duszą teologii”, ale i życia Kościoła, różnych nurtów tego życia: modlitwy, liturgii sakramentów, katechezy, wszelkiej aktywności pastoralnej, duchowości ruchów i wspólnot religijnych. Papież Benedykt XVI tak rozumiał apostolat biblijny „w życiu i misji Kościoła”, o czym bardzo realistycznie i szczegółowo napisał w adhortacji posynodalnej „Verbum Domini”.

W ostatnich latach wyraźnie poszerzyły się możliwości apostolatu biblijnego przez media. Ma on na celu budzenie wiary w Boga, umacnianie tej wiary poprzez wprowadzanie czytelników, słuchaczy i widzów w doświadczenie obecności Ducha Prawdy i Parakleta w natchnionym słowie Bożym –  zawartym w czytanych i wyjaśnianych ludzkich słowach Pisma świętego.

W jaki sposób wyglądały przygotowania do przeprowadzenia Niedzieli Biblijnej, która otwiera Tydzień Biblijny? Kto brał udział w tych przygotowaniach?

Przede wszystkim moderatorzy diecezjalni Dzieła Biblijnego. Są to bibliści, ustanowieni przez biskupów w każdej diecezji. Tematykę i poszczególne materiały konsultujemy tak podczas dorocznego zjazdu szerokiego grona biblistów polskich, jak i na początku stycznia na plenarnym zebraniu samych moderatorów. Szczególnie mocno zaangażowani są specjaliści w dyscyplinie nauk biblijnych, którą od roku uprawia się w Instytucie Nauk Biblijnych KUL Jana Pawła II i teologowie z Instytutu Nauk Teologicznych KUL. Cenna jest także współpraca naukowo-pastoralna teologów, pastoralistów i biblistów z innych ośrodków akademickich w Polsce.

Tydzień Biblijny co roku jest obchodzony pod innym hasłem. Tegoroczne hasło brzmi: „Powołani do Wspólnoty - KOMUNII z Bogiem i bliźnimi w Kościele”. Co ono oznacza?

Słowo Boga, zapisane w Piśmie świętym, czytane w domu bądź słuchane w czasie liturgii Kościoła, nie tylko niesie człowiekowi łaskę wiary, ale także łaskę nadziei i miłości. Każda z nich kreuje więź wierzącego z Bogiem Ojcem, od którego ono pochodzi, ale także z wcielonym Synem Bożym, którego uobecnia, i z Duchem Świętym, który w nim mieszka. Dzięki temu jego nieskończonemu wręcz bogactwu, gdy człowiek je przyjmuje, nawiązuje bądź pogłębia swoją Komunię ze wszystkimi Osobami Trójcy Świętej. Zapewnia nas o tym św. Jan, w swoim pierwszym liście:

„To wam oznajmiamy, co było od początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia, co ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały nasze ręce -

² bo życie objawiło się. Myśmy je widzieli, o nim świadczymy i głosimy wam życie wieczne, które było w Ojcu, a nam zostało objawione -

³ oznajmiamy wam, cośmy ujrzeli i usłyszeli, abyście i wy mieli współuczestnictwo z nami. A mieć z nami współuczestnictwo znaczy: mieć je z Ojcem i Jego Synem Jezusem Chrystusem” (1 J 1,1-3).

A z kolei Pan Jezus objawia uczniom, że ci, którzy przyjmują Jego naukę głoszoną słowami Ewangelii, stają się nie tylko Jego braćmi i siostrami, przyjaciółmi, ale też braćmi i siostrami między sobą. „¹⁵ Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni pan jego, ale nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego” (J 15,15). A do Marii Magdaleny, która słuchała wraz z apostołami Jego Ewangelii, którą głosił jako Nauczyciel, zmartwychwstały Pan powiedział: «Nie zatrzymuj Mnie, jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca. Natomiast udaj się do moich braci i powiedz im: "Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego"». (J 20,17)

Już same te trzy fragmenty Nowego Testamentu mówią nam jak wielka jest ta Komunia, która wydarza się dzięki słowu Bożemu! Ma ona prawdziwie nadprzyrodzony, boski charakter – jest dziełem Ducha Objawiciela, Ducha Parakleta, Ducha Prawdy.

Jak będzie przebiegać Narodowe Czytanie Pisma Świętego, którym rozpocznie się Tydzień Biblijny?

Każda parafia za łaskawym pośrednictwem wydziałów duszpasterskich kurii diecezjalnych otrzymała komplet materiałów mających inspirować do różnego rodzaju aktywności. Na samym początku „Przeglądu Biblijnego”, w którym zamieszczamy pomoce liturgiczne, katechetyczne i pastoralne, jest wydrukowany rytuał VIII Narodowego Czytania Pisma Świętego. Jego istotą jest przywołanie sakramentu Chrztu świętego poprzez typowe dla sakramentaliów zanurzenie wierzących w słowie Bożym (w tym roku z Dziejów Apostolskich) oraz akt aspersji wielkanocnej, praktykowanej od samego początku w Kościele, nawiązującej do odnowienia przyrzeczeń Chrztu św. w czasie Wigilii Paschalnej. Byłoby idealnie, gdyby w każdej katedrze taki rytuał mógł być sprawowany przez biskupa diecezjalnego i przez prezbiterów na początku każdej Mszy św., po znaku krzyża i pozdrowieniu zebranych na liturgię Najświętszej Ofiary. Jak wiemy, sakrament Chrztu otwiera drogę do niej, i do każdego z pozostałych sakramentów. Nie chodzi tu o jakiś dodatkowy rytuał, ale o uświadomienie wierzącym, że sakrament Chrztu to nie jest jeden moment u progu życia (najczęściej w niemowlęctwie), ale jest każdego dnia otwartym źródłem Łaski dla ochrzczonego, jeżeli jest upamiętniany: przez znak krzyża („W imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Amen”), przez modlitewne czytanie Pisma św. (ono jest tą „żywą wodą” – niosącą Ducha Świętego i rodzącą wiarę, w której zostaliśmy zanurzeni podczas sakramentu Chrztu), poprzez aspersję, rytuał chrzcielny Wigilii Paschalnej – poprzedzonej szczodrą lekturą słowa Bożego.

Gdzie odbędą się główne wydarzenia tych najbliższych dni?  Centralne celebracje Tygodnia Biblijnego, a zwłaszcza Narodowego Czytania Pisma Świętego, odbędą się w niedzielę 14 kwietnia w trzech miejscach. O godzinie 13:00 we Wrocławiu Mszę św. odprawi biskup pomocniczy archidiecezji wrocławskiej o. Jacek Kiciński. Potem nastąpi wspólne czytanie Pisma Świętego. To wydarzenie będzie transmitowane w TVP Polonia. Wcześniej, o 7:00 rano, abp Marek Jędraszewski będzie celebrował Mszę św. w Łagiewnikach (transmisja w TVP1), a o 9:30 ks. dr Marcin Zieliński w kaplicy cudownego obrazu na Jasnej Górze (transmisja w TV Trwam).

Czy mógłby Ksiądz Profesor wymienić przykłady innych wydarzeń planowanych w Tygodniu Biblijnym?

Aktualnie odbudowujemy te liczne inicjatywy ogólnopolskie i diecezjalne, które w czasie pandemii koronawirusa zostały zawieszone. Do najważniejszych należą sympozjalne i modlitewne spotkania członków diecezjalnego „Dzieła Biblijnego”. Ważne są także doroczne spotkania parafialnych uczestników kręgów biblijnych (cotygodniowych) w kościele dekanalnym, pod kierunkiem jakiegoś biblisty z Seminarium czy Wydziału Teologii – na przykład na temat Kościoła jako Komunii. Coraz więcej parafii zaprasza na dobrze przygotowaną „Drogę Światła”, którą proponujemy w „Przeglądzie Biblijnym” i na dołączonej płycie CD w wersji multimedialnej – w tym roku na temat nadprzyrodzonego wymiaru misterium Kościoła. Dużą wagę przywiązujemy do zabieranych w niedzielę Narodowego Czytania Pisma świętego w kościołach – po błogosławieństwie i rozesłaniu uczestników Najświętszej Ofiary – kartek z wypisanymi fragmentami z Dziejów Apostolskich. Prosimy, aby wierzący traktowali je jako przesłanie (pociecha, umocnienie, napomnienie, nauka) od Pana Boga dla każdego – bardzo osobiste – na cały rok. Niech ono będzie światłem w codziennym rachunku sumienia, a może nawet ważną inspiracją do określonych działań chrześcijańskich w Kościele, w rodzinie, i w świecie. Warto wcześniej w modlitwie poprosić Ojca niebieskiego o takie przesłanie, które mnie dzisiaj jest najbardziej potrzebne!

W większości Seminariów Duchownych będzie miał miejsce pierwszy etap konkursu biblijnego dla alumnów. A kilka tygodni później finał tegoż Ogólnopolskiego Konkursu Biblijnego dla Alumnów będzie miał miejsce w Centrum Emaus koło Białobrzegów w diecezji radomskiej.

To już 16 Tydzień Biblijny. Jak z perspektywy lat ocenia Ksiądz Profesor udział Polaków w inicjatywach promujących czytanie Pisma Świętego. Czy wierni Kościoła katolickiego w Polsce czytają Biblię?

Rozwija się nade wszystko miłość do Słowa Bożego – czytanego i słuchanego wspólnie! Coraz więcej osób uczestniczy w kręgach biblijnych, diecezjalnych Szkołach Słowa Bożego (wykłady biblijne), czy prowadzonych w katedrach lub kościołach diecezji medytacyjno-kontemplacyjnej, a często i adoracyjnej lectio divina. Stały punktem przygotowania do niedzielnej liturgii jest program „Szukając Słowa Bożego”, nadawany w Radio Maryja w każdy piątek od 18.15 do 19.30, na który składa się komentarz biblisty do wszystkich czytań, świadectwa i pytania słuchaczy zadawane „na żywo”. Paralelną propozycją są opracowania do czytań niedzielnych zamieszczane regularnie co tydzień w aplikacji pod nazwą 2Dzieło Biblijne”, dostępną bezpłatnie na smartfona lub tablet.

Z moich doświadczeń wynika, że coraz więcej wiernych Kościoła katolickiego nie tylko czyta Pismo święte, z uwagą słucha niedzielnych fragmentów, ale nade wszystko stara się „myśleć biblijnie”, czyli kategoriami objawionymi w Ewangeliach, w Psalmach, w pismach mądrościowych, nie mówiąc o listach św. Pawła czy innych apostołów (katolickich). Wiele pytań zadawanych jest w nawiązaniu do trudnych, ale jakże ważnych tekstów Apokalipsy, objawiającej nam misterium zwycięstwa Chrystusa w Kościele i świecie, Sądu Bożego, i Nieba dla „zwycięzców”. Oni – chrześcijanie świadkowie i męczennicy odziani w białe szaty zmartwychwstania jak Chrystus – są głównymi bohaterami tej Księgi Objawienia!

Jakie przesłanie zostawiłby Ksiądz Profesor wszystkim wiernym Kościoła katolickiego w Polsce na ten najbliższy Tydzień Biblijny?

Św. Hieronim mówi, że „nieznajomość Pisma świętego jest nieznajomością Chrystusa”. Zachowując konieczne proporcje w odniesieniu do Patrona biblistów, pragnąłbym prosić: „Miłość do Pisma świętego jest miłością do Chrystusa, który nas miłuje i jest z nami!” albo bardziej dynamicznie: „Miłując Pismo święte, miłujemy Syna Bożego, który nas miłuje!” (por. Ap 1,5). On przecież jest z nami aż do skończenia świata w pierwszej kolejności pod postacią Ewangelii, którą objawił Apostołom (por. Mt 28,20).

Serdecznie dziękujemy za rozmowę.

BP KEP

Zobacz też:

Tydzień Biblijny

Obchody Narodowego Czytania i Tygodnia Biblijnego w archidiecezji lubelskiej