Abp Polak: Potrzeba naszej bliskości przy osobach skrzywdzonych

Solidarność z osobami skrzywdzonymi

Prymas Polski przypomniał, że Dzień ten obchodzony jest na prośbę papieża Franciszka od 2017 roku. Przyznał, że pierwotnie miał on charakter dnia modlitwy, pokuty i wynagradzania za grzechy i przestępstwo wykorzystania seksualnego. „Jesteśmy wezwani, aby wziąć na siebie odpowiedzialność za ból i cierpienia naszych sióstr i braci” – zaznaczył.

Abp Polak wskazał, że po latach doświadczeń i wsłuchiwania się w głos osób skrzywdzonych, nazwa tego Dnia została zmieniona. „Chodzi o to, że ten Dzień modlitwy i solidarności jest dniem naszej bliskości, obecności przy nich” – podkreślił. „Chcemy się modlić z wami i za was, chcemy prosić Boga, aby On uleczył zadane wam rany” – mówił.

„W tym roku, po raz pierwszy, wykorzystując że jest to Rok Jubileuszowy, poprosiliśmy, aby oprócz tej modlitwy we wspólnotach parafialnych, wskazać kościoły, w których będziemy się mogli spotkać razem z osobami skrzywdzonymi i modlić się wspólnie, wspierać” – zaznaczył Delegat KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży.

Abp Polak zwrócił uwagę, że nie chodzi tylko o jeden dzień w roku, ale że solidarność z osobami skrzywdzonymi polega na codziennej pracy delegatów i delegatek, duszpasterzy i duszpasterek.

Prymas Polski poinformował również, że na prośbę osób skrzywdzonych, którą wyraziły podczas spotkania z biskupami na Jasnej Górze w ubiegłym roku, biskupi jadąc na Synod złożyli propozycję do Dykasterii ds. Tekstów Prawnych i Dykasterii Nauki Wiary oraz do Papieskiej Komisji ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży w sprawie upodmiotowienia osób skrzywdzonych w kanonicznych procesach karnych.

„Uważamy, że tylko solidarne działanie osób skrzywdzonych i zaangażowanych w pomoc dla nich pasterzy Kościoła ma szansę stanowić ważny krok w kierunku uzdrowienia zarówno ran osób skrzywdzonych jak i ran całej kościelnej wspólnoty” – podkreślił abp Wojciech Polak.

Konkretna pomoc osobom skrzywdzonym

Marta Titaniec, prezeska Fundacji Świętego Józefa Konferencji Episkopatu Polski, mówiła o konkretnej pomocy, jaką otrzymują osoby skrzywdzone ze strony Fundacji. „W 2024 roku Fundacja udzieliła pomocy pośredniej w wysokości 3,7 mln zł oraz pomocy bezpośredniej w wysokości ponad 600 tys. zł” – przyznała. Dodała, że pomoc została udzielona 31 osobom skrzywdzonym.

Marta Titaniec wyjaśniła, że pomoc dotyczyła opłacenia pomocy psychoterapeutycznej i psychiatrycznej, edukacyjnej, prawnej i duchowej.

Nawiązując do pomocy bezpośredniej, prezeska Fundacji przyznała, że pracownicy Fundacji mają codziennie kontakt z osobami skrzywdzonymi poprzez telefon i spotkania. Polega on na wysłuchaniu osób skrzywdzonych oraz udzielaniu porad, gdzie złożyć zawiadomienie. „Chcemy budować solidarność z osobami skrzywdzonymi, zrozumieć je i adekwatnie odpowiedzieć na pomoc” – podkreśliła.

Jeśli chodzi o pomoc pośrednią, to dotyczyła ona przyznawania grantów strukturom, które udzielają pomocy osobom skrzywdzonym. „W 2024 wsparliśmy szkolenia osób, które pomagają osobom skrzywdzonym. Z każdym rokiem rośnie liczba osób korzystających z grantów na szkolenia” – wskazała Marta Titaniec.

Droga Krzyżowa z osobami skrzywdzonymi

O. Mateusz Filipowski OCD, duszpasterz osób skrzywdzonych oraz odpowiedzialny w Warszawskiej Prowincji Karmelitów Bosych za prewencję, napisał rozważania do tegorocznej Drogi Krzyżowej w intencji osób skrzywdzonych. „Zaprosiłem osoby skrzywdzone, aby podzieliły się swoimi historiami, swoim bólem, swoim trudem. Aby uczyniły to, na ile mogą, przez pryzmat duchowy. Odzew był bardzo duży” – przyznał.

Karmelita wskazał, że w tym materiale było wiele bólu i cierpienia, „ale przebijało również wiele światła i nadziei”. Wyjaśnił, że do każdego świadectwa osoby skrzywdzonej dodany jest komentarz, czego osoby te oczekują i potrzebują. „Osoby skrzywdzone oczekują naszej obecności” – podkreślił zakonnik.

Zwrócił uwagę, że do tej Drogi Krzyżowej zostały włączone także inne osoby, które doświadczyły krzywdy wykorzystania seksualnego, jako że nie jest to tylko problem Kościoła, ale problem społeczny.

„Potrzebujemy holistycznego podejścia do całego zagadnienia. Zajmuję się towarzyszeniem duchowym. Osoby skrzywdzone mają w sobie niesamowity głód życia duchowego, życia nadprzyrodzonego. Rolą duszpasterza jest pomóc odkryć im na nowo ten wymiar życia duchowego” – przyznał o. Filipowski.

Nie bagatelizować krzywdy

Joanna Piekarska, psychoterapeutka ze Specjalistycznej Poradni Psychologicznej „Pracownia Dialogu”, podkreśliła, że pomoc psychologiczna i psychiatryczna jest konieczna w pracy z osobami skrzywdzonymi.

Zaznaczyła, że potrzebna jest też mądra i wrażliwa reakcja osób, które dowiadują się o krzywdzie jako pierwsze. „W takiej sytuacji należy powstrzymać się od szybkiej reakcji, ale przede wszystkim wysłuchać relacji, powstrzymać się od zadawania pytań i udzielania rad. Docenić odwagę osoby skrzywdzonej” – mówiła.

Joanna Piekarska zwróciła uwagę, że należy powstrzymać się od pokusy, aby próbować ustalić fakty, gdyż należy to do kompetencji innych osób. Dodała, że ważne jest również, aby nie bagatelizować krzywdy. „Osoba, która dowiaduje się o krzywdzie, nie powinna stawać w roli terapeuty” – oceniła.

Wskazała, że należy także zaproponować pomoc w znalezieniu specjalistycznego wsparcia psychoterapeuty lub psychiatry. Przy czym – przyznała – bardzo ważna jest weryfikacja kompetencji tych osób.

Dzień modlitwy w intencji osób skrzywdzonych obchodzony jest w całym Kościele z inicjatywy papieża Franciszka, a Kościół w Polsce na datę obchodów wyznaczył pierwszy piątek Wielkiego Postu. Na stronie wspolnotazezranionymi.pl zamieszczone są rozważania Drogi Krzyżowej ze świadectwami osób zranionych wykorzystaniem. Dostępne są również materiały duszpasterskie do modlitwy w parafiach i wspólnotach.

BP KEP