Prewencja, pomoc i dane o zgłoszeniach w nowym raporcie systemu ochrony
Rok 2024 upłynął pod znakiem wielu działań edukacyjnych i prewencyjnych, realizowanych zarówno przez Centrum Ochrony Dziecka, jak i Fundację Świętego Józefa KEP. W ubiegłym roku 131 osób skrzywdzonych otrzymało ze strony Fundacji wsparcie i pomoc, w tym czasie do diecezji i zakonów zgłoszono 67 zarzutów z lat 1969-2024, które zostały potwierdzone lub są w trakcie badania.
Informacje na temat działań prewencyjnych i pomocy osobom skrzywdzonym wykorzystaniem seksualnym oraz wyniki kwerendy statystycznej opublikowane zostały w raporcie rocznym „Ochrona małoletnich i bezbronnych oraz pomoc skrzywdzonym wykorzystaniem seksualnym w Kościele w Polsce”, obejmującym działania i dane za 2024 rok.
Edukacja i prewencja
Centrum Ochrony Dziecka koordynowało działania mające na celu wypracowanie materiałów i przeszkolenie odpowiedzialnych za wdrażanie standardów ochrony małoletnich, do których obliguje tzw. Ustawa Kamilka. Zostało przygotowanych 11 pakietów materiałów uwzględniających specyfikę placówek i ich form działalności. Odbyło się 27 szkoleń głównych, na ich podstawie były kontynuowane dalsze szkolenia dla parafii i innych placówek.
W ramach projektu „Bezpieczna parafia” COD przygotowało 17 filmów dla dzieci i młodzieży oraz duchowieństwa i pracowników parafii. Kontynuowany był też projekt „Bezpieczna szkoła”, w ramach którego zrealizowano 84 szkolenia stacjonarne w szkołach oraz kilkanaście szkoleń online. Z kolei z inicjatywy Fundacji Świętego Józefa KEP powstał projekt „Bezpieczni”, obejmujący scenariusze katechez wraz z materiałami audiowizualnymi dla dzieci i młodzieży oraz podcasty dla nauczycieli z zakresu prewencji wykorzystania seksualnego. Ponad 14 000 egzemplarzy podręcznika trafiło do wszystkich diecezji.
Polska włączyła się w przygotowanie międzynarodowego kursu online „Safeguarding”, jest on dostępny w wersji polskiej bezpłatnie. Fundacja zaprezentowała kurs oraz związaną z tym projektem wystawę „Poznaj. Reaguj. ZadbajMY o godne dzieciństwo” w trakcie trwania kampanii „Dzieciństwo bez przemocy” (FDDS).
Wraz z portalem dominikanie.pl FSJ zrealizowała cykl 26 rozmów o zdrowym duszpasterstwie, zatytułowanych „Odbudujmy DOM”, podejmujących m.in. temat granic, manipulacji, zgłaszania krzywdy, ochrony osób w duszpasterstwie.
Badanie zjawiska wykorzystania
Częścią składową raportu systemu ochrony są wyniki kwerendy zgłoszonych w 2024 r. w diecezjach i zakonach męskich przypadków wykorzystania seksualnego. Dane zebrało Biuro Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, a Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC dokonał analizy tych danych.
Zgłoszono łącznie 74 sprawy, z czego 9 zgłoszeń (12%) uznano za niewiarygodne lub odrzucono z innych powodów, 26 (35%) w dochodzeniu wstępnym lub postępowaniu Dykasterii Nauki Wiary uznano za potwierdzone lub uwiarygodnione, pozostałe 39 (53%) zgłoszeń w momencie kwerendy było w trakcie badania.
W 2024 r. zgłoszono 67 zarzutów, które zostały potwierdzone lub są w trakcie badania. W 2 nie podano wieku, spośród 65 zgłoszeń 23 (35%) dotyczy osób małoletnich przed 15 r.ż., 30 (46%) – osób powyżej 15 r.ż., zaś 2 zgłoszenia – osób niezdolnych do posługiwania się rozumem, z czego jedna była poniżej 15 lat. Zgłoszenia dotyczą zarzucanych czynów z lat 1969-2024.
62% zgłoszeń dotyczyło dziewcząt, 35% - chłopców, w 3% brak informacji o płci. W grupie do lat 15 dziewczęta stanowią 57%, zaś w grupie 15-18 lat dziewczęta stanowią 70% pokrzywdzonych.
Pomoc osobom skrzywdzonym
Fundacja Świętego Józefa KEP w 2024 r. udzieliła pomocy 131 osobom skrzywdzonym. Na bezpośrednią pomoc psychoterapeutyczną, leczenie psychiatryczne, zakup leków, pomoc prawą, edukacyjną i duchową dla 61 osób skrzywdzonych FSJ przeznaczyła 625 262,58 zł. Fundacja w podobny sposób wsparła przez granty złożone przez diecezje i zakony 26 osób skrzywdzonych. Ponadto 44 osoby uzyskały wsparcie poprzez porady prawno-kanoniczne oraz przez telefon wsparcia „Siostry dla Skrzywdzonych”.
Fundacja angażowała się również w pomoc dotyczącą kontaktów osób skrzywdzonych z diecezjami albo zakonami. Wsparła rozwój 25 osób (świeckich i duchownych), którzy na poziomie lokalnym wspierają osoby skrzywdzone, udzielając pomocy psychologicznej czy duchowej. Finansowała też doroczne szkolenia dla pracujących w systemie ochrony delegatów ds. ochrony, duszpasterzy osób skrzywdzonych, kuratorów duchownych i odpowiedzialnych za prewencję.
Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
