Polski
Sorry, this entry is only available in Polish. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.
„Ostateczną i nieprzekraczalną granicą wszelkiego działania człowieka, w tym także aktywności ludzi nauki, jest autentyczne i ważne dobro społeczności, np. dobro rodziny, społeczności lokalnej” − mówił abp Stanisław Gądecki podczas Mszy św. w poznańskiej katedrze dla uczestników XXXVII Seminarium mediewistycznego, które trwa w stolicy Wielkopolski.
Metropolita poznański, rozważając problem wolności w poszukiwaniach nauki, zaznaczył, że
samo subiektywne przekonanie o życiu w wolności nie jest jeszcze gwarancją bycia człowiekiem wolnym. „Wolność nie zależy od naszych subiektywnych przekonań czy emocjonalnych odczuć” − stwierdził abp Gądecki.
Przypomniał, że w starożytnej Grecji i Rzymie wolność przysługiwała tylko niektórym, dzięki pochodzeniu społecznemu, sile charakteru albo filozofii. Dopiero chrześcijaństwo przyniosło świadomość wolności wszystkim ludziom bez wyjątku.
Przewodniczący KEP zaznaczył, że w zdobywaniu autorytetu naukowego potrzebna jest wolność wewnętrzna, która jest pierwszą i podstawową wolnością pracownika nauki.
„Jest ona dana człowiekowi nauki podobnie zresztą jak wszystkim innym ludziom razem z jego człowieczeństwem. Oznacza zdolność wybierania między konkretnymi możliwościami, ale również twórczość, stwarzanie rzeczy nowych” − zauważył metropolita poznański.
Omawiając problem wolności wewnętrznej u pracowników nauki, abp Gądecki zwrócił uwagę na możliwość prawnych ograniczeń wolności wtedy, gdy domaga się tego dobro osoby ludzkiej i dobro społeczności.
Przewodniczący KEP wskazał też na zagrożenia dla wolności ludzi nauki. „Częstym zagrożeniem dla wolności ludzi nauki jest merkantylizm. Sponsorowanie badań naukowych nie zawsze jest bezinteresowne i etycznie klarowne” − zauważył ks. Arcybiskup.
Przekonywał, że z tego względu wydaje się konieczne powoływanie odpowiedzialnych gremiów w skali ogólnonarodowej, złożonych z naukowców różnych specjalności, do których kompetencji należałoby wszechstronne omawianie dylematów moralnych.
Metropolita poznański podkreślił, że trudność w osiągnięciu wolności wewnętrznej związana jest z dominującym obecnie typem kultury zwanym humanizmem ateistycznym. Tego rodzaju kultura widzi człowieka głównie przez pryzmat jego cielesności, emocjonalności i subiektywności. Skupia ona człowieka na tych sferach ludzkiej rzeczywistości, których granice naszej wolności jawią się w najmniej wyrazisty i w konsekwencji prowadzą do utraty autentycznej wolności. „Taka kultura życia promuje szukanie doraźnej przyjemności, wyolbrzymia rolę tolerancji jako wartości najwyższej. To nie tolerancja, ale dojrzałość w podejmowaniu decyzji jest poręczycielem wolności” − zaznaczył abp Gądecki.
Przewodniczący KEP wyraził przekonanie, że formowanie dojrzałej wolności wymaga codziennej czujności, ponieważ po grzechu pierworodnym ludzka wolność jest ciągle i nieustannie zagrożona.
Podczas Mszy św. modlono się w intencji wybitnych polskich mediewistów śp. prof. Alicji Karłowskiej-Kamzowej i śp. prof. Jacka Wiesiołowskiego.
Prof. Alicja Karłowska-Kamzowa (1935−1999) była mediewistą, historykiem sztuki. Zajmowała się sztuką średniowieczną, głównie gotyckim malarstwem ściennym na Śląsku, Pomorzu Gdańskim i Wielkopolsce oraz rękopisami iluminowanymi. Była autorką wielu opracowań m.in. „Malarstwo gotyckie Europy Środkowowowschodniej” (1982), „Gotyckie i wczesnorenesansowe brązowe płyty nagrobne z Poznania i Szamotuł” (1990), „Sztuka Piastów Śląskich w Średniowieczu” (1991).
Prof. Jacek Wiesiołowski (1940−2016) był mediewistą, cenionym badaczem dziejów Poznania, inicjatorem wielu przedsięwzięć. W 1977 r. został pracownikiem Instytutu Historii PAN w Warszawie. W roku 1987 powrócił do Poznania, a w roku 1992 uzyskał tytuł profesora. Przez piętnaście lat pracował w Bibliotece Kórnickiej, kierując działem rękopisów. W latach 1999-2005 prof. Wiesiołowski był wiceprezesem, a w latach 2005-2011 prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Był także prezesem Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Raczyńskich.
Organizatorem seminarium mediewistycznego „In Principio. Mit i prawda początku w kulturze polskiej i europejskiej”, które trwa do 10 grudnia, są Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Biblioteka Raczyńskich, Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu, Wydział Historyczny UAM Instytut Historii Sztuki UAM oraz Instytut Filologii Polskiej UAM.
msz / Poznań (KAI)
