Sorry, this entry is only available in Polish. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Z okazji 20. rocznicy największego rozszerzenia Unii Europejskiej w 2004 roku, biskupi COMECE, zgromadzeni w Łomży na wiosennym zebraniu plenarnym w dniach 17-19 kwietnia br., przyjęli oświadczenie pt. „Kontynuujmy wspólne budowanie Europy”. Biskupi popierają perspektywę przyszłych rozszerzeń: „Jest to nie tylko geopolityczna konieczność dla stabilności na naszym kontynencie, ale także mocne przesłanie nadziei dla obywateli, którzy pragną żyć w pokoju i sprawiedliwości”.

W swoim oświadczeniu biskupi Unii Europejskiej zauważają, że rosyjska wojna przeciwko Ukrainie wywołała nowy impuls dla przyszłych akcesji do Unii, szczególnie w odniesieniu do krajów na Bałkanach i w Europie Wschodniej.

„Poza tym, że jest to geopolityczna konieczność dla stabilności na naszym kontynencie, przede wszystkim postrzegamy perspektywę przyszłego członkostwa w Unii Europejskiej jako silne przesłanie nadziei dla obywateli krajów kandydujących i jako odpowiedź na ich pragnienie życia w pokoju i sprawiedliwości” – czytamy w oświadczeniu.

Biskupi podkreślają jednak, że „przystąpienie do Unii Europejskiej jest procesem dwukierunkowym”. Wyjaśniają, że podczas gdy „kraje aspirujące do przyszłego członkostwa w UE muszą kontynuować niezbędne reformy strukturalne w kluczowych obszarach, wiarygodność procesu rozszerzenia UE oznacza również konkretne kroki po stronie Unii, aby stać się gotowym na przyjęcie nowych członków”.

Po stronie Unii biskupi wspominają o potrzebie „ponownego przemyślenia sposobów zarządzania, aby umożliwić jej członkom i instytucjom skuteczne i terminowe działanie”, a także biorąc pod uwagę wpływ „dostosowań ram budżetowych, polityk lub obszarów współpracy […] na najbardziej wrażliwych członków społeczeństw obecnych i przyszłych państw członkowskich”.

Biskupi stwierdzają, że „przyszłe rozszerzenie UE jest okazją do zaktualizowania idei zjednoczonej Europy zakorzenionej w praktycznej solidarności”. Na koniec wzywają obywateli i polityków do zaangażowania się w „głęboką refleksję nad naszą wspólną podstawą wartości i szczególnymi więzami, które łączą nas jako rodzinę europejską”.

Oświadczenie zostało przyjęte podczas wiosennego zebrania plenarnego COMECE 2024, które odbyło się w dniach 17-19 kwietnia 2024 roku w Łomży (Polska). Zebraniu przewodniczył przewodniczący COMECE, bp Mariano Crociata. Gospodarzem wydarzenia był bp Janusz Stepnowski, biskup łomżyński i delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Kontaktów z COMECE.

Zgromadzenie obejmowało kilka momentów modlitwy, takich jak Msza św. w intencji Europy pod przewodnictwem abp. Tadeusza Wojdy, matropolity gdańskiego i przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. Msza, koncelebrowana przez biskupów COMECE, sprawowana była w katedrze św. Michała Archanioła w Łomży.

Kolejne Zgromadzenie COMECE odbędzie się w Brukseli w dniach 27-29 listopada br.

COMECE / BP KEP

Fot. COMECE

Publikujemy pełny tekst Oświadczenia:

 

Kontynuujmy wspólne budowanie Europy

My, biskupi delegowani przez Konferencje Episkopatów Unii Europejskiej (UE), zgromadzeni na wiosennym Zebraniu Plenarnym COMECE 2024 w Łomży (Polska), świętując 20. rocznicę historycznego rozszerzenia UE, przyjęliśmy następującą Deklarację:

Kościół katolicki ściśle towarzyszył procesowi integracji europejskiej od jego początków, uważając go za proces zjednoczenia narodów i państw Europy we wspólnotę, która ma zapewnić pokój, wolność, demokrację, praworządność, poszanowanie praw człowieka i dobrobyt. Proces ten, odważnie przeprowadzony przez ojców założycieli Unii Europejskiej po straszliwych wojnach na naszym kontynencie, opierał się również na wartościach chrześcijańskich, takich jak uznanie godności osoby ludzkiej, pomocniczość, solidarność i dążenie do wspólnego dobra. 1 maja 2004 r. Unia Europejska została rozszerzona o dziesięć nowych państw członkowskich i był to znaczący krok w realizacji wizji zjednoczonej Europy, która może „oddychać dwoma płucami”, jak wyraził się św. papież Jan Paweł II, łącząc Europę Wschodnią i Zachodnią we wspólnotę narodów, różnych, ale połączonych wspólną historią i przeznaczeniem. Był to kamień milowy w procesie europeizacji UE, przybliżający ją do tego, czym ma być, i mocne świadectwo dla naszych czasów, jak braterska współpraca, w dążeniu do pokoju i zakorzeniona we wspólnych wartościach, może przezwyciężyć konflikty i podziały.

Większa, ale i bardziej zróżnicowana Unia przyniosła jednak także nowe wyzwania. Pomimo solidnej integracji politycznej i gospodarczej państw członkowskich UE, wątpliwe jest, w jakim stopniu w społeczeństwach europejskich miał miejsce prawdziwy dialog między różnymi rzeczywistościami narodowymi, kulturami, doświadczeniami historycznymi i tożsamościami. Dopóki prawdziwy europejski duch, w tym poczucie przynależności do tej samej wspólnoty i współodpowiedzialności, nie zostanie w pełni rozwinięty, zaufanie wewnątrz Unii Europejskiej może zostać osłabione, a tworzenie jedności może zostać podważone przez próby przedkładania partykularnych interesów i wąskich wizji ponad dobro wspólne.

Po kryzysach ostatnich kilku lat, które doprowadziły do pewnego „zmęczenia rozszerzeniem”, wojna Rosji przeciwko Ukrainie i wydarzenia geopolityczne w krajach sąsiadujących z UE dały nowy impuls do przyszłych przystąpień do Unii, zwłaszcza w odniesieniu do krajów bałkańskich i Europy Wschodniej. Oprócz tego, że jest to geopolityczna konieczność dla stabilności naszego kontynentu, postrzegamy perspektywę przyszłego członkostwa w UE jako silne przesłanie nadziei dla obywateli krajów kandydujących i odpowiedź na ich pragnienie życia w pokoju i sprawiedliwości. Nie możemy zapominać, że kraje te często musiały znosić trudności i wyrzeczenia na swojej drodze.

Członkostwo w UE jest jednak procesem dwukierunkowym. Kraje aspirujące do przyszłego członkostwa w UE muszą kontynuować niezbędne reformy strukturalne w kluczowych obszarach, w szczególności w zakresie praworządności, wzmocnienia instytucji demokratycznych, podstawowych praw, w tym wolności religijnej i wolności mediów, a także walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną. Jednocześnie skoncentrowany na obywatelach, wiarygodny i sprawiedliwy proces rozszerzenia UE powinien zachęcać i odpowiednio reagować na te wysiłki reform, unikając podwójnych standardów w traktowaniu krajów kandydujących.

Wiarygodność procesu rozszerzenia UE oznacza również podjęcie przez Unię konkretnych kroków w celu przygotowania się na przyjęcie nowych członków. Przyszłe rozszerzenie UE jest okazją do zaktualizowania idei zjednoczonej Europy, zakorzenionej w praktycznej solidarności, oraz do ponownego odkrycia z twórczą wiernością tych wielkich ideałów, które zainspirowały jej powstanie. Rozszerzona Unia będzie również musiała przemyśleć swoje ustalenia dotyczące zarządzania, aby umożliwić swoim członkom i instytucjom działanie w sposób terminowy i skuteczny. Ponadto wszelkie dostosowania ram budżetowych, polityk lub obszarów współpracy powinny uwzględniać ich wpływ na ludzi, w szczególności na najsłabszych członków społeczeństw w obecnych i przyszłych państwach członkowskich.

W nadziei, że proces integracji europejskiej będzie postępował, odczuwamy również potrzebę wezwania do głębszej refleksji nad naszą podstawą wspólnych wartości i szczególnymi więzami, które łączą nas jako rodzinę europejską. Jak powiedział papież Franciszek podczas zebrania COMECE w marcu 2023 r., „Europa ma przyszłość, jeśli jest prawdziwie zjednoczona”, pielęgnując jedność w różnorodności. Zasady pomocniczości, szacunku dla różnych tradycji i kultur, które razem tworzą Europę, oraz podążania ścieżką praktycznej solidarności, a nie narzucania ideologii, mają fundamentalne znaczenie. Jako Kościół katolicki jesteśmy gotowi wnieść swój wkład w te wysiłki.

Ponieważ historia procesu integracji europejskiej w dużej mierze nie została jeszcze napisana, w szczególny sposób powierzamy przyszłość naszego umiłowanego kontynentu naszemu Panu Jezusowi Chrystusowi, Księciu Pokoju, za wstawiennictwem Maryi, Matki Kościoła, oraz świętych patronów Europy: św. Benedykta, św. Cyryla i Metodego, św. Brygidy, św. Katarzyny Sieneńskiej i św. Teresy Benedykty od Krzyża.

Zatwierdzone przez zebranie plenarne COMECE w Łomży (Polska) w dniu 19 kwietnia 2024 r.